Myanmar: maak kennis met de bewoners van de onbekende Kayah State
Natuurlijk ga je varen op het Inlemeer, fietsen door de ruïnes van Bagan en naar de gouden tempel van Yangon. Maar wie wil ontsnappen aan de massa maakt – net als wij – ook een uitstapje naar de onbekende Kayah State. Daar ontmoeten wij de goedlachse Kayan-vrouwen met hun beroemde nekringen; proeven we van de Birmese keuken; spelen we op een bamboegitaar én word ik van top tot teen in traditionele klederdracht gehesen. Dat is niet alleen leuk voor de foto, maar ook voor mijn publiek, dat zich kostelijk vermaakt als ik probeer op te staan in mijn bijzondere outfit.
In dit blog maak je kennis met de bewoners van Myanmar en ontdek je waarom deze ervaring ook in jouw reisschema moet staan.
Europese billen
In alle vroegte staan we met onze backpacks op het busstation van Naypyidaw te wachten op ons vervoer naar Loikaw. Magere kippen speuren de grond af naar voer. Mannen drinken thee en vrouwen vegen de stoep. “Yangon! Yangon!” roepen kerels die uit de openslaande deuren van gigantische bussen hangen. “Mandalay!” We duimen dat onze bus net zo mooi en comfortabel is. De luxe tourbussen rijden af en aan, maar niet eentje gaat naar Loikaw.
Dan stopt er een kleine, roestige bus. Op het dak liggen rijstzakken, rieten manden en 2 minuten later ook onze tassen. We wurmen ons door het smalle gangpad naar het enige lege bankje. Deze zitplaatsen zijn niet gemaakt voor onze dikke, Europese billen. We zitten goed klem. En dat is nodig op de hobbelige wegen waar we de aankomende 6 uur overheen rijden.
Grootste diversiteit
Loikaw is de hoofdstad van de Kayah State, in het oosten van Myanmar. Het is de kleinste staat met de grootste diversiteit aan etnische groepen, zoals de Kayah, Kayan, Bre, Lahta en Yinbaw. De stammen leven nog steeds volgens eeuwenoude, inheemse gebruiken en kleden zich in traditionele klederdracht. De bekendste zijn de Kayan-vrouwen met hun koperen nekringen. Tot 2013 was de Kayah State verboden toegang voor toeristen. Nu zijn 2 van de 7 provincies geopend en klaar om ontdekt te worden door reizigers die op zoek zijn naar authentieke ontmoetingen en een onvergetelijk ervaring.
Een fotostop en souvenirs
Martino haalt ons op in Loikaw. Hij is de aankomende 2 dagen onze tolk. We laten de stad achter ons en slaan af naar een rood zandpad. In het glooiende landschap staan houten hutten op palen. Onder de huizen schuilen de koeien voor de zon. Op weg naar het dorpje Pan Pet passeren we een toeristenmarkt. Om het plein vind je kraampjes vol lappen, beeldjes en andere prullaria. Aan de andere kant van de weg staat een lange rij minibussen geparkeerd. “De meeste toeristen komen voor een selfie met de langnek vrouwen.” Martino vindt het geen fijne plek. “Na een fotostop en een paar souvenirs weten die mensen nog steeds niks over onze cultuur. Dit is niet authentiek.” Wij rijden door.
Geneeskrachtige planten
In Pan Pet ontmoeten we onze lokale gids Paulina. Zij neemt ons mee de bergen in voor een prachtige wandeling. NAAM spreekt geen Engels. Martino vertaalt. Paulina duikt af en toe van het pad af en komt dan terug met een bloem of hand vol blaadjes. Ze vertelt ons over de geneeskrachtige werking van de planten en hoe ze die nog altijd gebruiken in haar dorp.
Op de hoogste heuvel staat een gouden stupa die uitkijkt over de Kayah State. Martino wijst naar het oosten: “je kan Thailand zien vanaf hier.”
Na de wandeling neemt Paulina ons mee naar haar huis, waar ons een uitgebreide lunch wacht. Haar moeder, tante en oma hebben zich uitgesloofd in de keuken. De tafel staat vol kleine bakjes met traditionele, Birmese gerechten. Deze maaltijd overtreft elk restaurant waar we in Myanmar zijn aangeschoven.
Traditionele ambachten
Traditionele ambachten zijn nog steeds erg belangrijk in het dagelijks leven van de bewoners. In Pan Pet bezoeken we een Kayah familie. De vrouwen kleden zich in rode lappen en dragen zelfgemaakte kettingen en oorringen. De gastvrouw laat zien hoe ze van geitenwol het garen spint voor haar prachtige kleding. Een andere vrouw speelt op een zelfgemaakte bamboegitaar. Zelfs de snaren zijn van bamboe gemaakt. De klanken zijn kalm en hypnotiserend. Martino vertelt ons dat de vrouw haar hele leven muziek maakt. Als er iets te vieren is in het dorp, is zij erbij! Ik mag ook een poging wagen. De vrouw speelt geduldig met mij mee en begint hard te lachen wanneer mijn gejammer haar muziek overstemt.
Nekringen als schoonheidssymbool
In het volgende dorp ontmoeten we vrouwen van de Kayan stam. Zij dragen de goudkleurige ringen die hun nek langer maakt. Het is een schoonheidssymbool: hoe meer ringen, hoe mooier. Met de hulp van Martino vraag ik ze de oren van het hoofd over de voor mij vreemde gewoonte. Zit dat wel lekker? Slaap je er ook mee? Kunnen ze nog af? Het beste antwoord op mijn vraag krijg ik als de vrouw ringen tevoorschijn haalt en die bij mij om doet. Comfortabel? Absoluut niet. Zij slapen ermee, maar ik kan mijn hoofd niet eens meer draaien. Gelukkig voor mij kunnen de ringen ook weer af.
Boze geesten verdrijven
De volgende dag worden we opgewacht door een andere lokale gids. Htwe Myar neemt ons mee langs de ‘Trail of Ancestors’. Op een open veld staan tientallen totempalen met lange slingers die wapperen in de wind. Ze helpen de boze geesten te verdrijven. In het midden staat een houten altaar. Htwe Myar vertelt over het kippenbotten ritueel. Elk jaar bekijkt de sjamaan een handvol botten en voorspelt de toekomst van het dorp. Spiritualiteit en de natuur spelen een belangrijke rol in het leven van de bewoners.
Katoenen beenringen
Na een ontspannen wandeling door het kleine dorp, word ik door een vrolijke bewoner uitgenodigd in haar huis. Gisteren probeerde ik de oncomfortabele ringen. Vandaag gaan we nog een stapje verder. De gastvrouw wikkelt me in rode lappen. Versiert mij met zilveren kettingen en verbergt mijn haren onder een ingewikkeld gevouwen hoofddoek. Ze perst mijn handen door zilveren ringen, die eigenlijk gemaakt zijn voor smalle Birmese vrouwen. Maar dan komt het: ik krijg, net als zij, gelakte, katoenen beenringen om mijn knieën. De Kayah vrouw rijgt de ringen met tientallen tegelijk om mijn benen en wordt steeds enthousiaster bij elke nieuwe ring die er nog bij past. Ook hier geldt weer: hoe meer ringen om je benen, hoe mooier je bent.
Ik waggel als een pinguïn
Verkleed als echte Kayah en lichamelijk beperkt door de loodzware ringen hijs ik mezelf op aan de armen van Patrick. Ik kan mijn benen niet buigen en waggel als een pinguïn door de donkere hut. Ik word voor de tweede keer hartelijk uitgelachen door mijn gastvrouw, die wel even voordoet hoe je in één keer opstaat zonder je benen te buigen. Zij is wel wat gewend. Ze draagt deze ringen haar hele leven. Of ze ooit afgaan? “Natuurlijk niet!”, vertaalt Martino haar antwoord. “Ik draag ze met trots!” De oude vrouw bekijkt mij van top tot teen en klapt verrukt in haar handen. “Je ziet er prachtig uit! Foto!”
Hete rijstwijn tegen de kou
Als mijn benen weer bevrijd zijn rennen we naar de laatste stop. Hier komt de regen zomaar uit het niets opzetten en valt dan met bakken tegelijk uit de lucht. Gelukkig is het tijd voor de lunch. Alweer worden we verwend met een tafel vol heerlijkheden. Gebraden okra, aardappelen op een stokje en eieren in tomatensaus. Met de plotse kou van buiten weten ze hier wel raad. Na het eten krijgen we een glaasje hete rijstwijn, gebrouwen door de buren. Een beetje te sterk voor mij, maar het perfecte middel om lekker op te warmen.
Zij een inkomen, wij een bijzondere ervaring
Na twee volle dagen zet Martino ons weer af op de plek waar hij ons eergisteren ophaalde. “Thank you so much”, zegt hij met een grote glimlach. Hij is dankbaar voor elke toerist die meer wil ervaren dan enkel een selfiemomentje met een langnek-vrouw. Deze tour is speciaal ontwikkeld om de bewoners in de Kayah State actief te betrekken en te laten profiteren van het toerisme. Zij zijn de gidsen, de koks, de chauffeurs en de gastvrouwen die ons bezoek zo bijzonder maakten. Met dit project hebben de bewoners een inkomen. Maar veel belangrijker nog; zij hebben de kans om hun tradities, ambachten en cultuur te delen met nieuwsgierige toeristen, zonder dat ze tentoongesteld worden als aapjes in een circus. En wij? Wij zijn weer een onvergetelijke ervaring rijker.
Bekijk hier de video die ik maakte
Ons Kayah avontuur is zo leuk, dat ik er een video van maakte. Die kijk je hier!
Meer weten over community based tourism in de Kayah State in Myanmar? Op de website van Myanmar Travel lees je er alles over.
Wij bezochten de Kayah State in samenwerking met het CBI en het ITC.
Wil je zelf deze bijzondere tour boeken? Dat kan met deze bouwsteen van Better Places.
De All Day Every Nieuwsbrief
Wil je dit soort verhalen zoals over de Kayah State in Myanmar niet meer missen? Meld je dan aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen! Meld je aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.
Genoten van dit verhaal over Kayah State? Lees verder!
1. Moeten we Myanmar boycotten? Of juist nú een vakantie boeken?
2. Hoe een klein gebaar leidt tot een inspirerende ontmoeting in Thailand
3. 21 verrassende dingen die je nog niet weet over Bangladesh als vakantieland
4. In Zimbabwe praat je niet over de toekomst
5. De bizarre hoofdstad van Myanmar: rijden over een 20-baans snelweg zonder verkeer
- 11 August 2018
- No Comments
- 1