Met wijdopen ogen, vol verwachting volg ik de Indiër die met een groot bord mijn kant op komt. Ik begin al te watertanden. Het bord wordt op tafel gezet. Mijn ogen worden nog groter. Met mijn vingers scheur ik de dunne, krokante laag aan stukken. Ik werk me langzaam een weg naar het midden, waar de vulling zich heeft opgehoopt. Mijn nagels kleuren geel door de kruidige aardappelpuree. Elke hap die ik neem glijdt soepel door mijn keel naar binnen. Het kietelt een klein beetje. De smaak is goddelijk. Alles aan het eten van deze Indiase pannenkoek is een avontuur. Daarom schrijf ik een ode aan hét gerecht om je vingers bij af te likken: de Indiase dosa.

Over de Indiase dosa

De dosa is een flinterdun pannenkoek-achtig gerecht en komt oorspronkelijk uit Zuid-India. De pannenkoek wordt knapperig gebakken op een grote, ronde en vooral gloeiendhete bakplaat. Het beslag, gemaakt van rijst en zwarte linzen, moet eerst een nacht gisten. Je kan een dosa zonder vulling eten: de plain dosa. Maar je kunt ‘m ook vullen.

Hoe je een dosa ook geserveerd krijgt, het is altijd genieten. Om je een klein beetje voor te bereiden op waar, wanneer, waarom en hoe je dosa kan eten, som ik hieronder een aantal belangrijke feiten en verhalen over de dosa op. Want ik wil dat jij geniet, zoals ik geniet. Doe je dat niet, dan geniet niemand niet.
 

Dosa, tosa of tosai

De dosa staat niet altijd als zodanig op de kaart. Het is een gerecht dat (ook in India) meerdere namen kent. Dat is niet verwonderlijk als je bedenkt dat er 24 officiële talen en 1365 dialecten gesproken worden. We hebben deze lekkernij in India ook als ’tosa’ op het menu zien staan. In Maleisië wordt de dosa door de Indiase bewoners ’tosai’ genoemd. Goed opletten dus, want voor je het weet loop je het lekkerste gerecht ter wereld per ongeluk voorbij.

Ontbijt, lunch en diner

Wat mij betreft geldt voor de dosa het All Day Every Dosa-principe: moet altijd kunnen. Andere dosa-fans lijken daar anders over te denken. Ik wilde recentelijk tijdens de lunch een dosa bestellen. “Alleen tussen 7 uur en 11 uur en tussen 3 uur en 7 uur meneer.” Dosa is dus officieel een ontbijt of avondgerecht. Als het aan mij ligt, eet ik het ook als lunch.

Plain, masala, onion, Mysore en meer

Het aantal smaken overtreft het aantal namen. Dat is leuk, want dan heb je wat te kiezen. Het wordt er alleen niet makkelijker op. Een naturel dosa, de ‘standaard’ masala dosa, een dosa gevuld met ui of een Mysore masala dosa. Het kan allemaal. Er bestaan ook nog allerlei varianten uit andere delen van India: rava, paper, Utthapam, neer. Volgens mij kan ik m’n hele leven nog nieuwe dosa’s ontdekken! Yes!

De vouw en de vorm

Dosa komt in vele vormen en maten. De vorm en de manier waarop hij wordt dichtgevouwen verschilt per restaurant. Maar meestal bakken ze een grote, ronde cirkel die ze 1 keer dubbelvouwen, over de vulling heen. Wij hebben ze ook als vierkant, driehoek, koker en zelfs in plakken voorgeschoteld gekregen. Ach, wat maakt het uit. Het duurt niet lang voor je ‘m in stukken scheurt en oppeuzelt.
 

Dippen in sambar en chutney

Bij de dosa krijg je gewoonlijk 3 kleine bijgerechten. Meestal 2 chutneys, waarvan ééntje pittig en de ander zacht. Het derde kommetje is gevuld met sambar: een vegetarisch stoofpotje van linzen gekookt in tamarindebouillon. De smaken van de chutneys verschillen van kok tot kok. Maar bij de sambar lijkt het wel alsof ze overal ter wereld hetzelfde recept gebruiken. Altijd even lekker!

Eet de Indiase Dosa met je handen

De eerste keer met je handen eten is een gekke ervaring. Dit zijn geen frietjes of pizzapunten die je gemakkelijk tussen 2 vingers beetpakt. In India is eten met je handen de standaard en raak je er al snel aan gewend. Ook bij het eten van dosa. Scheur lekker een stuk van je dosa af en dip deze in één van de sausjes. Je vingers mogen ook best in de chutney belanden. Dan heb je een paar uur later nog steeds plezier van de dosa. Je handen ruiken dan namelijk de hele dag naar dosa. De echte pro’s eten met 1 hand. In India is je linkerhand onrein en niet geschikt om mee te eten.

De lekkerste dosa’s van onze reis

We weten dat een wereldreis de uitgelezen kans is om gerechten van over de hele wereld te proberen. Maar stiekem belanden wij best vaak bij Indiase restaurants. En dan eten we ook best vaak dosa’s. Het is dus hoog tijd om een paar dosa-toppers met jullie te delen. Als je toevallig in één van de onderstaande steden bent, dan weet je waar je moet zijn!

Jaffna, Sri Lanka: de kunst van de dosa-creatie

Mijn eerste masala dosa at ik niet in India, maar in Jaffna. Dat ligt in het noorden van Sri lanka. Vlakbij de Hindoeïstische Nallur Kandaswamy tempel vonden we restaurant Mangos. Daar stond een klein Sri Lankaans mannetje boven een hete plaat dosa te maken. De kunst van het maken van de masala dosa is bij deze man een lust voor het oog. Dat je hem ook nog eens op mag eten is eigenlijk een bonus.
 

Kochi, India: oorspronkelijk lekker

De dosa komt oorspronkelijk uit het zuiden van India. Het is dan ook niet zo gek dat we in Kochi ook lekker hebben zitten smullen. Ik kan je geen advies geven over een restaurant waar je zou moeten zijn, want ik heb de namen niet genoteerd. Maar vrees niet! Er zijn heel veel goede dosa’s te koop. Kies een willekeurig restaurant en ik weet zeker dat je lekker gaat eten. Een dosa ín India kan eigenlijk niet fout gaan.

Mumbai, India: dosa aan zee

Mumbai is een grote, drukke stad waar je op veel plekken dosa kan bestellen. Op straat bij kleine kraampjes, in schimmige lokale restaurantjes en zelfs in chique restaurants waar alleen de rijkere bevolking komt. Onze favoriet bevond zich echter aan de beroemde Marine Drive, aan het strand. Daar staan tientallen streetfood stalletjes elke avond allerlei lekkere gerechten te maken. Waaronder de dosa dus. Genieten geblazen!

Bangkok, Thailand: de koning van de dosa

In Bangkok vind je waarschijnlijk net zoveel restaurants als in heel Nederland. Maar net als in de Nederlandse rechtstaat, kan er maar één de koning zijn. Dit restaurant heeft zichzelf deze adelijke titel gegeven en dat is hartstikke terecht. The Dosa King is gevestigd in het hart van Bangkok, in de buurt van het hippe uitgaansgebied rondom Nana BTS station. Hoezee! Hoezee! Hoezee!

Georgetown en Kuala Lumpur, Maleisië: Little India

In Maleisie zijn we op twee verschillende momenten even terug gegaan naar India. Tenminste, naar klein India. In Georgetown én in Kuala Lumpur zijn Indiase buurten die Little India worden genoemd. En dat was natuurlijk weer volop genieten! Bij Woodlands restaurant in Georgetown én bij MTR in Kuala Lumpur. We waren even terug in de geuren, de kleuren, de smaken en de geluiden van India. Maar dan zonder koeien op straat.

Phnom Penh, Cambodja: de dosa designer

Na Mumbai zijn we de dosa een poosje uit het oog verloren. Tot we in Phnom Penh op zoek gingen naar een plek om te dineren. Een korte Google search bracht verlossing, want we vonden de Masala Dosa Street Kitchen. De eigenaar is een Indiase ex-designer die zijn goedbetaalde kantoorbaan heeft opgezegd om een dosa-shop te beginnen. Niet om rijk te worden, maar uit liefde voor ‘zijn’ masala dosa. In plaats van advertenties maakt hij dosa’s van wereldklasse. Hij kiest ook nog bewust voor een volledig veganistisch menu. Wat een held!
 

Vegan of vegetarisch

Je kan als vegetariër je hart ophalen. Een dosa is bijna altijd vegetarisch. Je kan ook een dosa met vlees bestellen, maar meestal bestaat de vulling uit aardappels, groenten en kruiden. Er wordt ook wel eens kip naast de dosa geserveerd, als bijgerecht. Als vegan is het belangrijk dat je aangeeft dat je geen ghee (Indiase boter) eet. Daar wordt dan rekening mee gehouden en dan is de dosa helemaal dierloos!

CU2030: de Dosa Koning van U

Oké, ik heb jullie hulp nodig. Mijn liefde voor de Indiase dosa neemt steeds grotere vormen aan. Gekscherend zei ik laatst tegen Daisy dat als we terug zijn, ik graag een dosashop wil openen in het centrum van Utrecht. Uiteraard moet ik dan wel een aantal obstakels uit de weg ruimen. Ik moet een goeie cursus dosa maken volgen (bij voorkeur in India) zodat ik de pannenkoek perfect kan bakken. Ik moet nóg beter leren koken met mijn hart in plaats van met mijn ogen. In India lijkt het eten namelijk voor 80% uit liefde te bestaan. Ik moet de juiste bakplaat zien te bemachtigen. Ik moet kruiden leren kennen en gebruiken. En dan een geschikt (en betaalbaar) pand vinden. Het liefst op een drukke locatie. En vervolgens de financiën rond krijgen. En het moeilijkste van alles: Daisy zover krijgen dat we naar huis gaan. Ik weet zeker dat het dan kan!

Om zeker te zijn dat het een goed idee is, wil ik graag een kleine poll houden onder de geweldige lezers van All Day Every Daisy. Dus als al deze details zijn uitgewerkt en het zover is dat ik mijn eigen dosazaak open, kom jij dan bij me eten?

Met smakelijke groet,

De toekomstige Dosa Koning van U

De All Day Every Nieuwsbrief

Wil je dit soort verhalen niet meer missen? Meld je dan aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen! Meld je aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. Smakken en slurpen: dit zijn de gekste eetgewoontes in Azië
2. 7 hoogtepunten om te doen in Kochi, India
3. Restjesrecept: curry kan altijd
4. Na de Taj Mahal eten bij de helden die een zuuraanval overleefden
5. 7 bijzondere geheimen van Utrecht die bijna niemand kent