Follow Me

Close
By

Wow. Ik ben in India! Hier krijg je geen tijd om te wennen. India; daar bén je meteen. Met de eerste stap buiten het vliegveld in Delhi hoor ik de opgewonden hysterie van dit kleurrijke land al. De kakofonie van toeterende auto’s, schreeuwende kinderen en blaffende honden zijn een stevig welkom. Ik herken het en het maakt me blij. Ja, ik ben in India!

Delhi, de stad van 22 miljoen inwoners. Kun je het je voorstellen? Dat is alle inwoners van Nederland bij elkaar, plus die van Denemarken. En dat op een stuk grond dat maar iets groter is dan de provincie Utrecht. Hoezo Nederland is vol? Kom eens naar Delhi.
Meer dan de helft van de bewoners zijn niet geregistreerd en tellen dus officieel niet mee. Volgens Wikipedia wonen er ‘maar’ 13 miljoen mensen in de hoofdstad . Ook dat is niet te bevatten.

Ken je ‘m nog? “Vijftien miljoen mensen, op dat hele kleine stukje aarde. Die schrijf je niet de wetten voor…” Ooit geschreven over Nederland, maar ik vraag me af of de componist niet per ongeluk Delhi in gedachte had.

De geluiden van India

De geluiden van India zijn intens en altijd aanwezig. Op straat klinkt het eeuwige getoeter. Dat is geen agressie of ergernis. Eerder een vrolijke groet. “Toet, toet, ik kom er aan!” Van links of van rechts, dat maakt niet uit. Verkeersregels lijken niet te bestaan. Dat zorgt wel eens voor flinke opstoppingen. Acht auto’s breed op een weg die toch echt maar drie strepen heeft. Scooters met veel te veel passagiers kronkelen zich tussen de automassa door. De dames galant achterop, zoals wij vrouwen vroeger achterop een paard zaten.

Als ’s nachts de herrie van het verkeer verstomt, maken de straathonden slim gebruik van de stilte. Zij zijn het die je ’s nachts wakker huilen. Als de eerste hond zijn hoogste noot inzet volgt al snel de volgende en voor je het weet luister je naar een treurig koor van jammerende viervoeters. Af en toe een verschrikte blaf. Dan weet je dat het beestje een schop heeft gekregen van een bewoner die zijn nachtrust opeist.
 
India - All Day Every Daisy

De kleuren van India

En dan die kleuren. Groen, paars, rood, geel, oranje, blauw; de regenboog heeft haar kleuren over India uitgespuugd. Ook op een doodnormale doordeweekse dag mag je hier een jurk met glitters dragen. Grijze mannen verven hun haren rood met henna. De tuktuks zijn geel en groen, de fietstaxi’s hebben de favoriete kleur van hun eigenaar. Roze en rood vloeken niet in India. Die mag je gerust combineren.
 
Colors India

De smaken van India

Een gat in de muur langs een drukke weg blijft in Delhi niet onbenut. Span er een doek overheen, zet twee plastic stoeltjes buiten, bouw een vuurtje en je hebt een theehuis. Wie door India reist kan niet zonder een traditionele chai. De zoete thee is een erfenis van de Engelse kolonisten die de zoetekauwen maar wat graag in stand houden. De melk wordt steeds opnieuw verhit. Net voor de witte lava over de rand borrelt, haalt de kok de pan van het vuur. De zwarte thee, kardemom en kaneel geven het de pittige nasmaak die de thee zo bijzonder maakt. Maar het zou geen Indiase thee zijn als er niet heel veel suiker in zat.
 
India - All Day Every Daisy

Ik vraag me elke keer weer af hoe ze met zo weinig middelen zulke heerlijke smaken kunnen creeën. Toveren met kruiden is een kunst die generatie op generatie wordt doorgegeven. De bekende masala is een mix van geroosterde kruiden. Denk aan de warme smaken van kurkuma, komijn, kardemom, zwarte peper en kruidnagel. Maar er kunnen ook gember, anijs of laurier in zitten. Elke masala is anders. Vraag naar het recept en je krijgt geen antwoord. De masala is een familiegeheim.

Een Indiase curry is wel even wat anders dan een wereldgerecht uit een pakje. De volle smaken en dikke saus met stevige groenten maak je thuis niet na. Je hebt alleen nog wat naanbrood nodig om de curry mee op te pakken. Want in India eet je met je handen.
 
India - All Day Every Daisy

Drie keer not spicy

Wie niet van pittig houdt kan maar beter drie keer “not spicy” zeggen en hopen op het beste. Vegetariërs: eat your heart out! De Indiase keuken is van origine vleesloos. Voor het eerst bekijk ik een menukaart die meer pagina’s nodig heeft voor de vegetarische gerechten, dan voor de vleesgerechten. Kan ik hier blijven?

En dan is er natuurlijk de beruchte Delhi Belly. Wie niet oppast zit de rest van zijn vakantie op de w.c. Het beste advies. Wees niet te hygiënisch. Kraanwater drinken is een slecht idee. Maar de hele dag je handen insmeren met een alcoholgoedje werkt ook averechts. De carnivoor wil het vast niet horen, maar de meeste Delhi Belly’s komen door het eten van vlees. Zelfs de Indiërs worden regelmatig ziek van hun eigen vlees. Just saying…

Het ongemak van India

De meisjes op straat met hun grote, donkere ogen. Ze hebben vieze haren en lopen op blote voeten. Met een lege blik tikken ze tegen het raam van onze bus voor een kleine aalmoes. Soms zijn ze pas een jaar of drie. Geboren in armoede, leven ze op straat, op een vluchtheuvel tussen driebaans snelwegen. Daar hangt hun was over de vangrail en slapen ze onder een plastic zeil. Die oneerlijkheid is het ongemak van reizen. Ik zou ze allemaal willen helpen. Was het maar zo simpel. Maar ik kijk heus niet weg. Dan zou ik doen alsof ze niet bestaan. Dat is volgens mij nog veel erger.
 
Colors India
Herken je dat schuldgevoel en wil je iets terugdoen? Vrijwilligerswerk ligt voor de hand, maar is niet altijd de beste manier. Hier lees je waarom ik spijt heb van mijn vrijwilligerswerk in India.

Met een groepsreis door India

Op een paar schoolreisjes na heb ik nog nooit een groepsreis gemaakt. Nou ja, in zekere zin zijn persreizen ook groepsreizen. Maar dan ben ik op avontuur met mensen die, net als ik, aan het werk zijn. Nu zijn de reisbegeleidster Saskia en ik de enige die werken. De rest is op vakantie. Geef ze eens ongelijk.

Er hangt een goede sfeer. Er zijn stelletjes, vriendinnen, een gezin en alleenreizenden. Een interessante mix van mensen die eigenlijk maar één ding gemeen hebben: ze zijn nieuwsgierig naar India.

We eten samen, genieten samen en mopperen samen. Want dat hoort er ook gewoon een beetje bij. Vieze w.c.’s, te pittig eten en dure biertjes. Daar houden wij Hollanders nou eenmaal niet van. Maar we vinden het ook prettig, dat alles zo goed geregeld is. India is geen gemakkelijk land. Het is stiekem wel heel fijn dat ons bedje is gespreid. Een prachtige tour door Delhi, de reservering voor het restaurant en ’s ochtends staat de bus al klaar om ons naar volgende bestemming te brengen. Ik ben dan wel aan het werk, maar doe ook gewoon een beetje alsof het vakantie is.

Een voorproefje van Varanasi

Tijdens de rondreis breng ik ook een bezoek aan de heilige stad Varanasi. Daar is de vuile lucht nóg sterker, zijn de straten nóg drukker, de koeien nóg groter, de kleuren nóg feller. In deze video neem ik je mee naar Varanasi en vertel ik over de bijzondere gebruiken en gekke gewoontes van deze intense stad. De hele blog over mijn tijd in Varanasi lees je hier.
 

 
India - All Day Every Daisy

India - All Day Every Daisy

India - All Day Every Daisy

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. Rajasthan: gastvrijheid, rust en een ijzersterk verhaal in Chandelao
2. 7 hoogtepunten om te doen in Kochi, India
3. Stappenplan: zo bezoek je de Taj Mahal zonder toeristen
4. Waarom je tijdens het Holi Festival naar India moet
5. Restjesrecept: curry kan altijd

By

In incredible India lopen een hele hoop incredible oplichters rond. Zij kunnen zomaar je ervaring en vertrouwen in de mensen in dit fascinerende land verpesten. Jammer! Want de meeste mensen zijn ontzettend lief en gastvrij. Om te voorkomen dat een handjevol oplichters jouw reis verknalt, zet ik de 15 meest voorkomende scams in India op een rij. Dan weet je waar je op moet letten en kun je optimaal genieten van je bijzondere reis.

Scams in India

Of je het nu wilt of niet, de kans is groot dat je in elk geval één keer wordt opgelicht tijdens je rondreis door India. Ik ben er nu 4 keer geweest en heb alle 15 scams in India in dit blog meegemaakt, gezien of net voorkomen. Overkomt het jou ook? Laat het je vertrouwen in de mensen niet schaden. De meeste mensen zijn goed en betrouwbaar. Steek daar je energie in, in plaats van de oplichters die jouw tijd niet verdienen.

1. Verdwaalde taxichauffeurs

Het is één van de bekendste scams in India: zogenaamd verdwaalde taxichauffeurs. Jij bent nieuw in de stad en hebt geen idee hoe ver het hotel van het treinstation vandaan is. Bovendien zijn de straten verwarrend en onlogisch. Daar maken taxichauffeurs gretig gebruik van door een paar rondjes extra te rijden. De meter loopt natuurlijk gewoon door.
 
gekke gewoontes in India
Voorkomen? Boek taxi’s voor een vaste prijs via Uber of Ola of gebruik de prepaid taxiservice op het vliegveld.

2. De meter doet het niet

“Sorry! Meter is broken!” Ja, ja… die hebben we vaker gehoord. Een ritje in een taxi zonder meter is natuurlijk veel duurder, dan wanneer de meter gewoon loopt. In sommige steden, zoals Mumbai, is het illegaal om zonder meter te rijden. Het kan helpen om de chauffeur daar aan te herinneren.

Voorkomen? Als je zegt dat je een andere taxi neemt of de politie er wel even naar wilt laten kijken, doet de meter het wonder boven wonder plotseling weer.

3. Dubbel betalen voor een ritje

Op plekken waar een taximeter niet verplicht is, moet je onderhandelen over de prijs voor een ritje. Je kan ervan uitgaan dat de chauffeur minstens drie keer meer vraagt dan de normale prijs voor de rit. Onderhandelen is onderdeel van het spel. Maar pas op! Het gebeurt regelmatig dat je een prijs hebt afgesproken en na afloop het dubbele moet betalen als je met z’n tweeën bent. De prijs blijkt plotseling per persoon te zijn.

Voorkomen? Maak duidelijke afspraken met de chauffeur, zodat er geen verwarring kan ontstaan. Vraag het hotelpersoneel wat een redelijk prijs is voor de rit die je gaat maken.

4. Het hotel bestaat niet meer

Hè, wat balen! Het hotel waar je geboekt hebt bestaat niet meer. Althans, als je de taxichauffeur moet geloven. Natuurlijk weet hij nog wel een hotel dat minstens zo mooi is. Je raadt het al: de chauffeur heeft een dealtje met het andere hotel en krijgt een flinke commissie als hij er nieuwe gasten afzet. Dit gebeurt vooral veel in Delhi, als je vermoeid van het vliegveld komt. Ons overkwam het in Jodphur, op het station, na een 14 uur lange busrit.
 

Voorkomen? Zorg dat je voorbereid aankomt en een telefoonnummer van je hotel hebt, zodat je kan bellen om te bewijzen dat het niet klopt.

5. Wegenbelasting

Op de snelweg in Noord-India werden we aangehouden door een politieagent. We moesten wegenbelasting betalen. Natúúrlijk! Wegenbelasting. Totaal willekeurig en zonder bonnetje. Daar klopt helemaal niks van. Er bestaan wel tolwegen in India, maar die kun je niet missen. Het is dan wel gebruikelijk dat je als toerist de tol betaalt.

Voorkomen? Je moet net het geluk hebben dat je een eerlijke chauffeur hebt die met de agent in discussie gaat. Weigert de chauffeur verder te rijden als je niet betaalt, dan zit er niks anders op…

6. Simkaart die niet werkt

Wij kochten 2 lokale simkaarten in Jaipur. Die van mij deed het, maar die van Patrick niet. “Geen zorgen, met iPhones duurt het altijd even. Vanavond zou die het moeten doen.” Yeah, right. Je snapt wel dat die simkaart het nooit heeft gedaan. De verkoper verkocht een verlopen simkaart. Weggegooid geld dus.

Voorkomen? Koop je simkaart altijd op het vliegveld of bij een officiële winkel van de provider. Als je geen papierwerk hoeft in te vullen, weet je dat er iets niet klopt.

7. Dure zegening

Je wordt bij een tempel benaderd door een monnik in oranje gewaad. Voor 100 roepies – iets meer dan 1 euro – wil hij je zegenen volgens een eeuwenoud ritueel. Bijzonder, denk je en je gaat akkoord. Je krijgt wat water over je heen gesprenkeld, een bloem in je handpalm en luistert naar monotoom gemompel. Tien minuten later is het tijd om af te rekenen: 100 dollar alsjeblieft! Say what? Dat had je niet afgesproken. Deze scam komt vooral veel voor in de bedevaartstad Pushkar, waar tientallen nepmonniken rondlopen op zoek naar nietsvermoedende toeristen. Gelukkig wisten wij van de scam en sloegen we de aanbiedingen steeds af. Met als gevolg dat de boze monniken riepen dat ze onze families zouden vervloeken.
 
Scams in India

Voorkomen? Wees vastberaden en wijs de zegeningen af. Ga je toch akkoord? Wees duidelijk over de prijs, doe het geld in de donatiebox en loop weg.

8. Heilige bloemen en armbandjes

Op heilige plekken komt er iemand naar je toe die een bloem in je handen drukt. “Om te offeren!”, krijg je als uitleg. “Dat moet.” Nou, nee. Dat moet niet. Wat wel moet is betalen als je de bloem aanneemt. Hetzelfde geldt voor armbandjes en andere versiersels. Het overkwam mij in een tempel in Pushkar. Ik wilde de bloem teruggeven, maar de jongeman bleef volhouden dat de bloem voor mij was en ik de tempel niet in mocht zonder offer. Ik was zwak, hield de bloem en moest er daarna veel te veel voor betalen.
 
Scams in India

Voorkomen? Houd voet bij stuk. Als er echt zulke regels zijn, dan worden die – zeker op toeristische plekken – buiten de tempel op een bordje vermeld.

9. Melk voor baby’s

Het is vreselijk moeilijk om ‘nee’ te zeggen tegen een straatarme vrouw met een baby op haar arm die vraagt om melk voor haar kindje. Helaas is er overal in India sprake van de zogenaamde ‘milk-scam‘. Vrouwen huren een verdoofde baby en vragen toeristen om melk. Ze neemt je mee naar een winkel, waar jij vervolgens voor veel te veel geld melk koopt. De vrouw heeft een deal met de verkoper: zij geeft de melk weer terug en ze delen de winst.

Voorkomen? Hoe moeilijk het ook is, je moet ‘nee’ blijven zeggen. Je helpt de baby niet door mee te doen aan de scam. Wil je toch iets doen? Doneer dan geld aan een stichting die straatkinderen in India helpt, zoals Save The Children.

10. Pennen en speelgoed voor kinderen

De milk-scam is er ook voor pennen en speelgoed. In dat geval vragen kinderen je om schoolpennen. Dat lijkt een onschuldig en zelf bruikbaar cadeautje. Niets is minder waar. De kinderen verkopen de pennen terug aan de winkeleigenaar en hebben zo een aardig lucratief handeltje dat ze uit de schoolbanken houdt.
 
snoep uitdelen op reis

Voorkomen? Geef nooit geld, snoep, pennen of andere cadeautjes aan kinderen. Hier lees je daar meer over.

11. Geld dat zomaar verdwijnt

Let goed op bij het afrekenen van grote bedragen. Sommige verkopers zijn net goochelaars. Je geeft ze 10 briefjes en ze hebben er plotseling nog maar 9. De conclusie is natuurlijk dat jij niet goed geteld hebt; er moet nog een briefje bij.

Voorkomen? Tel je briefjes goed en laat zien dat je weet hoeveel je geeft.

12. Nepgeld

Dezelfde vliegensvlugge handen kunnen je originele briefje omwisselen voor een nepbriefje en je er vervolgens van beschuldigen dat je met nepgeld probeert te betalen. Dit soort scams in India gebeuren vooral met briefjes met hoge bedragen, zoals die van 500, 1000 of 2000 roepies.

Voorkomen? Laat bij voorbaat zien dat jouw briefje echt is. Hier lees je waar je op moet letten.

13. Goedkoop kasjmier bestaat niet

Op reis in het noorden van India wil je natuurlijk een mooie kasjmier sjaal kopen. Dat weten slimme ondernemers in India ook wel. Net als op zoveel plekken zijn er ook in India heel erg veel nep-artikelen in omloop.
 

Voorkomen? Als de prijs te mooi is om waar te zijn, dan is het dat waarschijnlijk ook. Hier lees je hoe je echt kasjmier herkent.

14. Ongevraagde hulp

Als iemand je zomaar aanspreekt en uit het niets begint te vertellen over de rituelen waar je naar staat te kijken. Of degene wil je de mooiste plekken in de stad laten zien. Wees voorzichtig met de ongevraagde hulp die je aanvaardt, want je moet er achteraf voor betalen. Zelfs als de barmhartige Samaritaan belooft dat -ie het puur uit vriendschap doet.

Voorkomen? Zeg heel duidelijk en vastberaden dat je geen hulp nodig hebt. Wil je de hulp wel aannemen, spreek dan van te voren een prijs af.

15. Nepconducteur en -treinkaartjes

Een treinkaartje kopen in India is best ingewikkeld. Dus als je verdwaald op het station rondloopt op zoek naar de juiste balie, is er een kans dat je wordt aangesproken door een nepconducteur. Hij neemt je wel even mee naar de ticketcounter. Die kassa is speciaal voor nietsvermoedende toeristen ingericht. Daar betaal je 3 keer zoveel óf je koopt een nepkaartje.
 

Voorkomen? Koop je treinkaartjes van te voren online of bij de kassa waar de locals ook in de rij staan.

Ben je zelf eens opgelicht of ken je nog meer scams in India die niet in dit rijtje staan? Deel ze in de comments!

De All Day Every Nieuwsbrief

Vond je dit handige tips om scams in India te voorkomen? We schrijven vaker dit soort verhalen. Meld je aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief en je mist nooit meer een artikel. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen 😉 Meld je nu aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. 20 gekke gewoontes en vreemde regels in India waar je mond van openvalt
2. Mijn 7 favoriete ervaringen in 7 weken India
3. Met de trein door India. Hoe (bijna) alles hier anders is
4. Spiritueel India: tussen leven en dood in Varanasi
5. Ik ben in India: de geluiden, kleuren, smaken en het ongemak

By

Daisy en ik wandelen in stilte over de Marine Drive, de beroemde boulevard van Mumbai. Eerder vandaag hebben we Dharavi bezocht, de grootste sloppenwijk van India. Gisteren zijn we door een gids op sleeptouw genomen op ontdekkingstocht in de miljoenenstad. Hij nam ons mee naar een woonhuis dat bekend staat als het duurste onroerend goed in privébezit ter wereld. Terwijl een koele zeebries langzaam de tropische temperatuur laat dalen denk ik na over het zichtbare contrast in Mumbai. Armoede en rijkdom krijgen hier een nieuwe betekenis. Het drukke verkeer is gekmakend. Ik verafschuw de stad, maar ik voel dat er iets moois schuil gaat achter de drukte. Ik wil meer weten. Ik wil in Mumbai wonen. “Zullen we blijven?”, vraag ik aan Daisy. “Voor altijd.”

“This is not India. There are people here from every part of India, but Bombay isn’t India. Bombay is an own-world, a world in itself.” *

Shantaram

Een jaar na onze wandeling op de Marine Drive sla ik het mooiste boek dat ik ooit heb gelezen dicht: Shantaram. Het meesterwerk van de Australische auteur Gregory David Roberts beschrijft Mumbai en haar bewoners met een zijdezachte pen. Tegelijkertijd laat hij de keiharde werkelijkheid zien van het leven in een stad waar ziek zijn veel te vaak de dood betekent. Waar corruptie de standaard is. En waar de maffia de dienst uitmaakt.
 
vrienden-mumbai-wonen
 
Toch is het vooral liefde die doorsijpelt in de prachtige zinnen van het biografische epos. Liefde voor een ongrijpbare vrouw. Liefde voor straatarme vrienden, die de hoofdpersoon ondanks hun gebrek aan alles opvangen als hij valt. En liefde voor de vreemde stad, die hem opneemt als een verloren zoon die thuiskomt. Het is een verhaal van extremen, net als de stad Mumbai. Waarom zou je willen wonen in een vervuilde, corrupte stad waar miljoenen straatarme mensen vechten voor een menswaardig bestaan?

“At first, when we truly love someone, our greatest fear is that the loved one will stop loving us. What we should fear and dread, of course, is that we won’t stop loving them, even after they are dead and gone. For I still love you with the whole of my heart. I still love you. And sometimes, my friend, the love that I have and can’t give to you, crushes the breath from my chest. Sometimes, even now, my heart is drowning in a sorrow that has no stars without you, and no laughter, and no sleep.” *

 
Marine Drive Mumbai wonen

Arm en rijk

De zee die tegen de rotswand slaat die de Marine Drive beschermt tegen hoge golven, klinkt vredig in vergelijking met het getoeter dat op elke hoek van Mumbai de rust verstoort. Een jogger passeert ons op zijn hippe Nikes. Twintig meter verder zit een vrouw met een baby op haar schoot in een verweerde sari. Ze kijkt ons smekend aan en vouwt haar handen open. We lopen door. Ze is niet de eerste en zal niet de laatste zijn.

“Money isn’t the root of all evil. Evil is the root of all money. There’s no such thing as clean money. All the money in the world is dirty, in some way, because there’s no clean way to make it.” *

Stadstour en streetfood

Ik denk terug aan onze stadstour met Reality Tours and Travel. Gids Jitu laat ons zien hoe Bollywood sterren wonen in de chique wijk Bandra. Hij brengt ons naar het 26 verdiepingen tellende huis van multimiljardair Mukesh Ambani. We krijgen uitgebreide uitleg over Jade tempels en bezoeken het heilige water van de Bangaga Tank. Als we een heuvel oprijden hebben we vanuit de auto zicht op de stad. De oranje gloed van miljoenen lichtjes, in combinatie met de nevel van uitlaatgassen geeft de stad een griezelige uitstraling.
 
Mumbai-wonen-Miljardairshuis
 
Als we terug rijden richting ons hotel stoppen we kort op het populaire Chowpatty Beach. Aan het stadsstrand genieten honderden Indiase families van de koele avond; zij zijn de groeiende middenklasse. Bij verschillende kraampjes worden Indiase lekkernijen klaargemaakt. Tientallen verkopers roepen ons als we langslopen. Er is genoeg te kiezen. We smikkelen van een masala dosa en genieten van de pani puri. Het voelt bijna normaal.

“Evening brings the people to their windows, balconies, and doorways. Evening fills the streets with strolling crowds. Evening is an indigo tent for the circus of the city, and families bring children to the entertainments that inspire every corner and crossroad. And evening is a chaperone for young lovers: the last hour of light before the night comes to steal the innocence from their slow promenades. There’s no time, in the day or night, when there are more people on the streets of Bombay than there are in the evening, and no light loves the human face quite so much as the evening light in my Bombay.” *

Dharavi

De volgende dag wacht ons een wandeltour. We rijden niet met de auto langs wolkenkrabbers en chique winkelcentra. We wurmen ons door smalle, donkere steegjes in de grootste sloppenwijk van India: Dharavi. Een groep (oud) studenten geeft rondleidingen om het echte Dharavi te laten zien. “Niet de wijk die je in Slumdog Millionaire ziet”, legt gids Tanveer uit. “We laten je de mensen zien. De ondernemers. De families. De dagelijkse strijd. De vriendschap, hoop, liefde en het geluk. De moeilijke en de mooie momenten. Het echte leven in Dharavi.”
 
Be the Local tours
 

“I don’t know what frightens me more, the power that crushes us, or our endless ability to endure it.” *

22, bijna 23

We wandelen langs stoffige, vieze kamers waar mannen hard plastic in stukken zagen. De omstandigheden zijn verschrikkelijk. “Dit wordt gerecycled. Het is ongezond werk, maar ze verdienen goed”. Verderop wandelen we een klein textielwinkeltje binnen. Twee twintigers bieden ons een kop thee uit een plastic zakje aan. Na een vrolijk gesprek over het leven in Dharavi vraagt één van de jongens hoe oud ik ben. “22, bijna 23”, zeg ik grappend. Er verschijnt onmiddellijk een grote glimlach op zijn gezicht. Alle jongens beginnen hard te lachen. Ze hebben me door. “Het is de baard”, zegt hij. “Die verraadt dat je veel ouder bent dan 22.”
 
Dharavi Slum
 
De wandeling door Dharavi met haar enthousiaste, vrolijke bewoners blijft ons voor altijd bij. Net als de harde, zware, onhygiënische omstandigheden. Tanveer blijft benadrukken dat dat niet de herinnering is die moet blijven hangen. “Er staan hier appartementencomplexen. Bewoners hebben nieuwe auto’s, maar wonen nog steeds in Dharavi. Voor sommigen is het een keuze. Het is meer dan een slum met armoede en ellende. Studenten, ondernemers en harde werkers vormen de ruggengraat van deze miljoenenwijk in een nog veel grotere miljoenenstad.”

“They couldn’t understand that every time I entered the slum I felt the urge to let go and surrender to a simpler, poorer life that was yet richer in respect, and love, and a vicinal connectedness to the surrounding sea of human hearts. They couldn’t understand what I meant when I talked about the purity of the slum: they’d been there, and seen the wretchedness and filth for themselves. They saw no purity. But they hadn’t lived in those miraculous acres, and they hadn’t learned that to survive in such a writhe of hope and sorrow the people had to be scrupulously and heartbreakingly honest. That was the source of their purity: above all things, they were true to themselves.” *

Luchtvervuiling en drukke straten

Voor een Nederlander went Mumbai waarschijnlijk nooit. De onvoorstelbare hoeveelheid mensen. De miljoenen auto’s die zorgen voor smog en stank. Het afval, de stoffige straten. De tragische armoede. Kan ik in deze gekte überhaupt gelukkig zijn, als ik zoveel straatarme bewoners zie? Is dit een plek waar ik kan leven en werken? Wil ik hier ècht wonen?
 

 
Lukt het me om in deze stad te zien wat Tanveer me in Daravi wilde laten zien? Dat geluk een kwestie van perspectief is. Kan ik leven met de wetenschap dat een multimiljardair vanuit zijn ivoren toren uitkijkt over de grootste sloppenwijk? Zal de stad mij met net zoveel liefde, openheid en vriendschap ontvangen als hoofdpersoon Lin in Shantaram? Of ben ik gaan geloven in een keihard, smerig en gewelddadig sprookje dat eigenlijk helemaal niet bestaat?

“Millions of dreams were born there, around us, every day. Millions of dreams died there, and were born again. The humid air was thick with dreams, everywhere, in my Mumbai.” *

Eerst de reis, dan het boek

Wat mijn conclusie ook zal zijn, ik raad iedereen aan om Mumbai te bezoeken. En om Shantaram te lezen. Bij voorkeur in die volgorde. Eerst de stad, dan het boek. De stad zal in al zijn gekte je hart veroveren. De prachtige woorden van Roberts blijven daarna rondzingen in je gedachten. Bij de laatste bladzijden komen er vlinders in je buik omhoog en droom je van Mumbai. Waar alles kan, maar dood en verderf altijd op de loer liggen. Je slaat het boek dicht en een diepe zucht ontsnapt aan je onrustige hoofd. Als je kalmeert kom je tot die onvermijdelijk conclusie: ik wil terug naar de plek waar alles anders is.

“Mumbai is the sweet, sweaty smell of hope, which is the opposite of hate; and it’s the sour, stifled smell of greed, which is the opposite of love. It’s the smell of Gods, demons, empires, and civilizations in resurrection and decay. Its the blue skin-smell of the sea, no matter where you are in the island city, and the blood metal smell of machines. It smells of the stir and sleep and the waste of sixty million animals, more than half of them humans and rats. It smells of heartbreak, and the struggle to live, and of the crucial failures and love that produces courage. It smells of ten thousand restaurants, five thousand temples, shrines, churches and mosques, and of hunderd bazaar devoted exclusively to perfume, spices, incense, and freshly cut flowers. That smell, above all things – is that what welcomes me and tells me that I have come home.” *

 
India Mumbai Bazaar

Mama, ik ga in Mumbai wonen

Na 20 maanden reizen denk ik nog vaak terug aan Mumbai. Als ik ooit mijn plannen voor een eigen Utrechts dosa restaurant uitvoer, ga ik terug naar India om te leren hoe de èchte dosa gemaakt wordt. Ongetwijfeld ga ik dan terug naar de stad die me inzichten heeft gegeven, maar me met evenzoveel vragen heeft opgezadeld.

“If you could be happy, really happy, for just a while, but you knew from the start that it would end in sadness, and bring pain afterwards, would you choose to have that happiness or would you avoid it?” *

Ik zie mezelf weer over de Marine Drive wandelen. Shantaram liefdevol tegen m’n borst geklemd. Ik kijk om me heen, pak mijn telefoon en open Whatsapp. Als ik op ‘verzenden’ heb gedrukt, weet ik dat er geen weg meer terug is. Het bericht wordt straks gelezen. De beslissing maakt me gelukkig. Mij alleen, want de rest van de wereld gelukkig maken lijkt juist hier een onmogelijke opgave. Ik ga andere mensen ongelukkig maken, ook ver buiten India. Als het tweede vinkje verschijnt lees ik het bericht nog één keer terug: “Mama, ik weet dat je wilt dat ik vlakbij je ben. Maar ik ga in Mumbai wonen.”

*Alle quotes komen uit het prachtige Shantaram en zijn geleend van de schrijver, Gregory David Roberts. Wil jij Shantaram lezen? Koop hier de Nederlandse editie (alleen tweedehands) en hier de originele, Engelse editie.

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. Mijn 7 favoriete ervaringen in 7 weken India
2. Waarom Sikkim zo anders is dan de rest van India
3. Spiritueel India: tussen leven en dood in Varanasi
4. Help! Ik word reisblogger! (En dat komt door India)
5. Eerste indruk van Bangladesh: nieuwsgierige mannen, kokosnoten en tuktuks

By

Ik geloofde echt dat ik iets ging bijdragen aan het leven van de kinderen in het arme dorp in India. Dat ik ze een kans gaf zich los te maken van de onvermijdelijke armoede die ze te wachten stond. Ik wilde een verschil maken. De wereld een beetje mooier maken.

Reizen en vrijwilligerswerk combineren was twaalf jaar geleden nog vrij nieuw en werd in korte tijd een razend populair concept. De belofte is dat je echt een verschil maakt in het leven van de allerarmsten. Ik betaalde ruim tweeduizend euro van mijn zuurverdiende centen aan een Nederlandse vrijwilligersorganisatie en vertrok vol goede moed voor twee maanden naar een afgelegen bergdorpje in het noorden van India. Ik had geen idee waar ik aan begon en kon niet weten dat ik nu, twaalf jaar later, terugkijk met spijt naar mijn vrijwilligerswerk in India

Engelse les in India

Met mijn middelbare schooldiploma op zak en een hoofd vol ambities en inspiratie besloot ik op negentienjarige leeftijd eerst te werken en te reizen, voor ik ging studeren. Na een paar maanden fulltime bikkelen stond er genoeg geld op mijn spaarrekening en meldde ik mij bij een reisorganisatie die vrijwilligerswerk organiseert in de armste landen ter wereld. India? Nepal? Ghana? In een weeshuis werken? Scholen opknappen? Seksuele voorlichting geven? Zonder kwalificaties of training kon ik aan de slag. Ik koos voor Engelse les geven in India.
 
India - All Day Every Daisy

Vrijwilligerswerk in India of voluntourism?

Twee maanden lang was het prachtige bergdorpje Palampur, aan de voet van de Himalaya, mijn thuis. Samen met tientallen andere jonge Europeanen woonden we in een villa aan de rand van het dorp. Ik werkte van maandag tot en met vrijdag in een kleine basisschool een paar kilometer verderop. De kinderen leken het leuk te vinden als ik voor de klas stond en geen moment heb ik getwijfeld of wat ik deed wel goed was. Tot ik me en paar jaar later ging verdiepen in de industrie van vrijwilligerswerk: Voluntourism. Waar vrijwilligerswerk bestaat voor de vrijwilligers, niet voor de mensen die er (zogenaamd) door geholpen worden. Dat was een pijnlijke confrontatie.
 India - All Day Every Daisy

Ik had geen idee wat ik deed

Ik was pas negentien toen ik de verantwoordelijkheid kreeg over een klas van 40 kinderen. De jongste amper zes jaar oud en de oudste zeker twaalf. Op dag één kreeg ik een verouderd vodje met Engelse woorden en rekensommen in mijn handen gedrukt. Of ik ook even wiskunde kon geven? Good luck!

Heb ik ze echt wat geleerd? Ik denk het niet. Ik had geen enkele ervaring met lesgeven. Sterker nog; ik kwam zelf net uit de schoolbanken gerold. Ik leerde ze de dagen van de week opdreunen, maar ik wist niet zeker of ze snapten wat ze zeiden of dat ze alleen mijn geluiden nabootsten. Het grootste deel van de tijd was het totale chaos in de klas. De oudsten klommen in de ramen, trokken aan elkaars kleding. De jongsten klampten zich aan mij vast en keken met grote ogen naar mijn blanke huid en lichte haren. We lachten, we speelden en we knuffelden. We maakten tekeningen van bomen en olifanten. We zongen vrolijke liedjes en dansten. Ik deed alles wat een grote zus zou doen en we genoten er allemaal volop van. Voor zolang als het duurde..

En toen ging ik weg…

Het zoveelste afscheid

Na twee maanden was het voorbij. Zo plotseling als ik kwam, ging ik ook weer weg. De kinderen hadden zich gehecht aan mij. En ik mij aan hun. Het afscheid viel mij zwaar. Terwijl ik mijn tranen onderdrukte grapte ik nog dat ik het liefste jongetje van de klas in mijn backpack wilde stoppen. Priya van vijf liet mijn been maar niet los toen ik echt moest gaan.
 
India - All Day Every Daisy
 
Ik was vreselijke verdrietig dat ik weg moest, maar ik had ook zin in de rondreis door India die ik toen ging maken. Ik had iets moois om naar uit te kijken. De kinderen die ik achterliet niet. In hun kleine, onschuldige leven had ik een moment van plezier gebracht en vervolgens liet ik ze in de steek. Net als de vele vrijwilligers voor en na mij dat deden.

Keer op keer kregen ze liefde en aandacht om vervolgens weer verlaten te worden. Ik durf niet eens te denken aan de psychologische impact die het constant verlaten worden op ze heeft gehad. En dan heb ik het nog niet eens over al die ongekwalificeerden vrijwilligers (inclusief yours truly) die geen idee hebben van de schadelijke effecten die hun goede bedoelingen hebben op het gedrag en de ontwikkeling van de kinderen.

Goede bedoelingen met slechte gevolgen

Het heeft lang geduurd voor ik dit blog durfde te schrijven. Dat komt niet door de schaamte die ik nu voel voor wat ik toen deed. Ik wist simpelweg niet wat ik nu wel weet. Het komt door de boze reacties die ik in het verleden kreeg als ik kritiek uitte op deze vormen van vrijwilligerswerk. Het is toch goed bedoeld? Hoe kun je daar nou kritiek op hebben?

Deze kwetsbare kinderen zien honderden westerlingen met goede bedoelingen voorbij komen. Ze blijven een maand of twee, nemen vrolijke foto’s, delen snoepjes en schoolschriften uit en knuffelen alsof het hun eigen kinderen zijn. Dan vertrekken ze weer en staat de volgende groep klaar om het ritueel te herhalen. De organisaties achter dit soort vrijwilligerswerk stellen geen kritische vragen over de impact van de goede bedoelingen. Er wordt niet gekeken naar wat de lokale mensen écht nodig hebben en of de vrijwilligers dat wel kunnen bieden. Veel van de vrijwilligersorganisatie zijn winstgevende instellingen. Reizigers met goede bedoelingen geven duizenden euro’s uit, waarvan maar weinig daadwerkelijk geïnvesteerd wordt in de lokale gemeenschap die ze willen helpen. Daarom moet je je afvragen of jouw goede bedoelingen slechte gevolgen hebben.
 India - All Day Every Daisy

Wat kun je wel doen?

Ik wil je niet afschrikken van goed doen. Er zijn gelukkig een heleboel mogelijkheden om wèl een steentje bij te dragen wanneer je op reis gaat. Stel jezelf en de organisatie met wie je in zee gaat deze vragen om te weten of jouw bijdrage een positieve of negatieve impact heeft.

1. Zou ik dit werk ook doen als ik geen camera bij me had?

Dit lijkt misschien een vreemde vraag, maar het helpt je te ontdekken wat je diepere motivatie is om het vrijwilligerswerk te doen. Doe je het om te helpen of doe je het om goed over te komen op anderen? Wil je jouw skills delen met de locals of wil je jouw CV een boost geven?

2. Zou ik dit werk thuis ook kunnen doen?

Met deze vraag ontdek je of je wel geschikt bent voor het werk dat je gaat doen. Als ik mijzelf deze vraag had gesteld zou mijn antwoord ‘nee’ zijn geweest. Ik realiseer me dat ik niet ben opgeleid om Engelse les en wiskunde te geven en zou mezelf daar in Nederland nooit voor aanbieden. Waarom dan wel als vrijwilliger in India?

3. Waarom kunnen de locals het werk zelf niet doen?

Vrijwilligerswerk kan betekenen dat je onbetaald het werk van een ander doet. Waarom kunnen de locals niet zelf een schooltje bouwen? Als je daar geen goed onderbouwd antwoord op hebt pik je hoogstwaarschijnlijk het werk van een ander in, die het veel harder nodig heeft dan jij.

4. Waar gaat mijn geld naartoe?

Een goed vrijwilligersproject gebruikt jouw geld niet om er zelf rijk van te worden. Een aanzienlijk deel van jouw investering zou rechtstreeks naar het project of de gemeenschap moeten gaan. Je kunt de betreffende organisatie vragen om inzicht in hun uitgaven. Als ze het geld goed verdelen hebben ze niks te verbergen.

5. Hoe lang blijf ik en wat is daar het effect van?

Projecten waarbij vrijwilligers elkaar constant voor korte periodes opvolgen kunnen juist averechts werken. Vooral als het gaat om werk waar kinderen of kwetsbare mensen bij betrokken zijn. Wees eerlijk wanneer je jezelf de vraag stelt of het echt zinvol is om ergens maar één of twee maanden te zijn. Kwetsbare kinderen, zoals weeskinderen, hebben juist stabiele en langdurige relaties nodig. Die kun je niet geven als je maar een paar maanden blijft. Wil je echt niet langer blijven? Dan kun je beter op zoek naar vrijwilligerswerk waarbij je geen relatie aangaat met mensen.

6. Draag ik bij aan de weeshuizenindustrie?

Er zijn zoveel toeristen die als vrijwilliger in een weeshuis willen werken dat het een ware industrie is geworden. Organisaties die deze vorm van voluntourism tegengaan schatten dat in 80% van de gevallen minstens één ouder nog leeft. Dat zit zo: Sluwe zakenmannen richten weeshuizen op en overtuigen arme ouders ervan hun kinderen af te staan voor een beter leven in het weeshuis. Via vrijwilligersorganisatie betalen toeristen duizenden euro’s aan donaties of om in die weeshuizen te werken. Het verhaal is dat het geld naar de kinderen gaat, maar in werkelijkheid steken de oprichters het geld in eigen zak. Intussen is het leven in het weeshuis slechter dan thuis in armoede. Meer weten? Ik sprak met Samjyor van Next Generation Nepal over weeshuistoerisme en hoe goede bedoelingen uit het Westen het probleem in stand houden. Hier lees je het hele verhaal.

Reizen en goed doen?

Ga je op reis naar een verre bestemming en wil je iets terugdoen voor de gemeenschap? Wat dacht je van community based tourism. Dat is een manier om de lokale bevolking te laten profiteren van jouw aanwezigheid. Zo kun je bijvoorbeeld overnachten bij een familie in een afgelegen gebied en eventjes meedraaien in het dagelijks leven. Zo investeer je direct in de gemeenschap en leer je veel over de cultuur en het dagelijkse leven op de plek die je bezoekt. Arme boeren verdienen wat extra en kunnen hun kinderen zelf onderhouden. Win win!

Better Places is een reisorganisatie met een maatschappelijke en duurzame missie. Zij helpen je in contact komen met de lokale bevolking en zorgen ervoor dat je niet alleen een te gekke reiservaring hebt, maar tegelijk ook iets terugdoet voor de mensen die je onderweg ontmoet.
 
India - All Day Every Daisy

Meer weten?

Deze organisatie doen onderzoek naar de weeshuisindustrie en de gevolgen van vrijwilligerstoerisme en kunnen je nog veel beter vertellen waarom vrijwilligerswerk in een weeshuis echt niet meer kan.

 
Conor Grennan, de oprichter van Next Generation Nepal, schreef een boek over zijn tijd als vrijwilliger en hoe hij ontdekte dat de kinderen in zijn weeshuis eigenlijk geen wees zijn. In ‘Little Princes’ beschrijft hij de lange weg die hij moest gaan om alle kinderen te herenigen met hun ouders. Een echte eye-opener!

Dit blog verscheen voor het eerst op 30 mei 2017, maar is aangepast in mei 2019, met de meest up-to-date informatie.

De All Day Every Nieuwsbrief

Wil je na dit verhaal over vrijwilligerswerk in India nooit meer een verhaal missen? We schrijven vaker dit soort verhalen en delen onze beste tips. Meld je aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief en je mist nooit meer een artikel. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen 😉 Meld je nu aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Ben je onder de indruk van vrijwilligerswerk in India? Lees verder:

1. Waarom ik een wandeling maak door de grootste sloppenwijk van India.
2. 6 schokkende dingen die je nog niet weet over trektochten in Nepal
3. Spiritueel India: tussen leven en dood in Varanasi.
4. Hoe duurzaam reizen wel kan en zelfs makkelijk is.
5. Textielarbeiders in Bangladesh moeten hun eigen veiligheid betalen

By

In India is alles anders. Het is altijd chaos op de weg, ze gebruiken geen wc-papier en eten met hun handen. Ik ben er nu 4 keer geweest en elke keer verbaas ik me weer over de dingen die ik zie en meemaak. In dit artikel deel ik 20 gekke gewoontes en vreemde regels in India waar je mond van openvalt.

Na het lezen van dit blog weet je waarom de heilige koe best een rotleven heeft, wat het hoofd wiebelen nou echt betekent en hoe het zit met die vieze, rode tanden.

1. Het antwoord is altijd ‘ja’

Vraag een willekeurige Indiër of hij je een lift van Delhi naar Utrecht kan geven en het antwoord is altijd ‘ja’. Niet omdat hij dat echt kan of wil doen, maar omdat ‘nee’ nou eenmaal niet voorkomt in het woordenboek van de behulpzame Indiërs. Ja zeggen terwijl het eigenlijk nee is betekent niet dat de bewoners liegen. Ze willen je gewoon liever niet teleurstellen.

2. De heilige koe heeft een rotleven

Koeien zijn heilig in India. Dat betekent in de praktijk dat mensen koeien geen pijn mogen doen en zich niet bemoeien met de keuzes die het dier maakt. Wandelt een heilige koe de snelweg op, dan zal die daar wel een reden voor hebben. Heilig of niet, de Indiase koe heeft het niet beter dan de Hollandse megastalkoe. Verdwaald in de betonnen jungle proberen de arme dieren zich te voeden met het afval van de stedelingen. Volgens schattingen heeft elke koe in Delhi minstens 30 plastic tasjes in haar maag. En dan heb ik het nog niet eens over al die koeien die per ongeluk worden aangereden. Wat een rotleven.
 
Duurzaam reizen

3. Chaos op de snelweg

Een heilige koe op de snelweg? Ja hoor. En kamelen, brommers met 5 passagiers, fietsers, olifanten, buffels, paard en wagens, tractors en af en toe een voetganger. Ik heb het allemaal voorbij zien komen op de chaotische snelwegen in India. De strepen die de weg in banen verdeelt zijn ook maar voor de sier. Op een driebaansweg kun je prima met z’n zessen rijden.

4. Vrouwen en kinderen zonder helm

In de meeste steden is het verplicht om als bestuurder van een brommer een helm te dragen. Maar de wet zegt niets over bijrijders. Dat betekent dat de mannen (meestal de bestuurder) wel een helm dragen, maar vrouw en kinderen achterop niet.

Door een succesvolle lobby hoeven de mannen en vrouwen van de Sikh-gemeenschap nooit een helm te dragen. Vanuit het Sikhisme zijn de mannen verplicht een tulband te dragen. Daar past een helm niet overheen. Sommige dingen zijn nou eenmaal belangrijker dan persoonlijke veiligheid.
 
gekke gewoontes in India

5. Treinkaartje kopen? Hogere wiskunde!

De treinen in India zijn een fantastische manier om lange afstanden te overbruggen. Het is goedkoop, de hogere klassen zijn comfortabel en het levert je gegarandeerd leuke ontmoetingen op. Zo fijn als de treinen zijn, zo ingewikkeld is het boekingssysteem. Populaire routes zijn soms 3 maanden van te voren al volgeboekt. Dan kun je gelukkig een toeristenkaartje te kopen. Daarvoor moet je een dag van te voren op het station een uitgebreid formulier invullen, waarop je zelf de code van de betreffende trein noteert. Die moet je dus eerst zien te ontdekken. Als je na al het papierwerk een kaartje hebt bemachtigd, betekent dat nog niet dat je ook daadwerkelijk mee kunt. Wij werden regelmatig op een wachtlijst gezet, waarbij we soms maar een paar uur van te voren te horen kregen dat we mee mochten. Enneh, van een vertraging van 13 uur kijkt niemand vreemd op.

Lees meer: Met de trein door India. Hoe (bijna) alles hier anders is

6. Vrouwen hebben kleinere hersenen

Vrouwen hebben kleinere hersenen en zijn daarom niet in staat om bedrijven te runnen of belangrijke beslissingen te nemen. Jup. Dat werd mij zonder blikken of blozen verteld door een universitair opgeleide Indiër, die voor zijn werk de hele wereld over reist.

7. Selfie sir? Selfie miss?

India is het eerste land waar wij waarschuwingsborden tegenkomen met teksten als ‘selfie danger zone’ en ‘no selfies on the railway’ Dat is niet voor niets. De bewoners zijn zo gek op het nemen van selfies, dat India het hoogste aantal selfiedoden ter wereld heeft. Meer dan de helft van het wereldwijde aantal selfie-ongelukken gebeurt in India.

Als toerist ontkom je niet aan de selfiegekte. Of je nu met honderden andere toeristen de Taj Mahal bezoekt, of in je uppie door de meest afgelegen regionen reist; de woorden ‘selfie sir? Selfie miss?’ achtervolgen je overal. Met een grote glimlach voor de foto maak je een heel gezin blij. Maar bedenk wel: geen selfies op het spoor!
 
gekke gewoontes in India

8. Hygiëne en het gebrek daaraan

In India vind je de vieste toiletten ter wereld. Poep aan de muur, pies op de vloer. Ik kijk nergens meer van op. En tegelijkertijd is dit ook het land waar sommige mensen na het handen wassen de kraan open laten staan. Waarom? Omdat ze de vieze draaiknop niet met hun net gewassen handen aan willen raken.

9. Droge broek na het plassen

We blijven nog even in het kleinste hokje. De meest gestelde vraag door buitenlanders in India is: hoe maken de locals na een toiletbezoek hun billen schoon? Ze gebruiken immers geen wc-papier en hebben vaak alleen een emmertje met water naast het hurktoilet staan. Hoe ze dan toch hun billen schoonmaken? Gewoon, met hun handen. Met de rechterhand spetteren ze water tegen hun billen, terwijl ze met de linkerhand de boel wassen. Nu is mijn grote vraag: hoe kan het dat ze niet allemaal rondlopen met natte vlekken in hun broek? Want er hangen geen doekjes om je billen mee af te drogen. Na 4x India snap ik er nog steeds niks van.

10. Eten met je rechterhand

Omdat Indiërs hun linkerhand gebruiken voor het vieze klusje na een toiletbezoek, wordt diezelfde hand als onrein gezien. Er is niets onbeleefder dan een Indiër je linkerhand aanreiken om je voor te stellen. Ook tijdens het eten wordt uitsluitend gebruik gemaakt van de rechterhand. Dat bedoel ik letterlijk. Er komt geen bestek aan te pas bij een Indiase maaltijd. Het is een kwestie van roeren, rollen en kneden voor je een bolletjes curry met rijst naar binnen schuift. Met één hand. Begin maar vast met oefenen.
 
Jaffna en Delft Island Sri Lanka

11. Rode tanden

Overal in India zie je rode vochtvlekken op straat. Niet schrikken! Het is geen bloed. Nee, het is het uitgespuugde speeksel van iemand die paan kauwt. Paan is een driehoekig pakketje gemaakt van bladeren en gevuld met betelnoot, tabak en specerijen. Door het kauwen kleuren de lippen, tanden en het speeksel bloedrood. Het overtollige speeksel spugen de kauwers van zich af.

12. Het kastenstelsel is springlevend

Hoewel het kastensysteem in de jaren ’50 officieel is afgeschaft, is het nog altijd springlevend. Volgens het kastensysteem worden mensen in verschillende groepen verdeeld, die elk hun eigen regels, rechten en plichten hebben. Aan de achternaam kan elke Indiër horen tot welke kaste je behoort. Er wordt veel gediscrimineerd op basis van kasten. De goede banen zijn meestal weggelegd voor mensen uit de hogere kasten, ongeacht of ze daar de beste kandidaat voor zijn. Als je geboren wordt als onaanraakbare, dan ben je gedoemd tot de klussen die niemand wil doen: het riool ontstoppen, dode dieren opruimen, vuilnis sorteren.

Meer lezen: Waarom ik een wandeling maak door de grootste sloppenwijk van India
 
Dharavi Slum

13. Hiërarchie is heel belangrijk

In India hechten ze veel waarde aan hiërarchie. Bedrijven hebben veel lagen en niemand doet iets tot de baas zegt dat het moet of mag. Als toerist merk je dat vooral in hotels en restaurants. Zo maken wij regelmatig mee dat we niet meteen geholpen worden, omdat de ober even weg is. De manager is er wel. Hij ziet ons en lacht vriendelijk, maar denkt er niet over om onze bestelling op te nemen. Hij laat ons liever wachten dan dat hij het werk van zijn ondergeschikte moet doen.

14. Mannen lopen hand in hand

Affectie tonen in het openbaar is totaal ongepast. En homoseksualiteit is al helemaal not done. En al die mannen die je hand in hand ziet lopen, knuffelen en door elkaars haren ziet kroelen dan? Dat zijn gewoon goede vrienden.

15. Indiërs zijn ontzettend bijgelovig

Kijk niet vreemd op als een Indiër uien of een mes onder zijn bed bewaart. Dan heeft hij waarschijnlijk last van nachtmerries. Het bijgeloof in India gaat zo ver dat sommige vrouwen bereid zijn een keizersnede te ondergaan, zodat hun kind op een geluksdag geboren wordt. En haal het niet in je hoofd om ’s avonds de vloer te vegen. Dat is vragen om problemen. Een citroen en 7 chilipepers brengen geluk. Daarom zie je die overal boven deuren en in de ramen van bussen hangen.

Meer lezen: Spiritueel India: tussen leven en dood in Varanasi
 
gekke gewoontes in india

16. Hoofd wiebelen

Het merkwaardige hoofd wiebelen is een grote bron van verwarring onder buitenlanders. Bedoelen ze ja? Nee? Misschien? Of iets heel anders? Het wiebelen is een soort kruising tussen knikken en schudden. Soms gaat het gepaard met een opmerking, maar het kan ook de enige reactie op jouw vraag zijn. Meestal betekent het wiebelen dat de persoon je begrijpt of het met je eens is. Net zoals wij ‘hmm hmm’ zeggen. Wiebelen kan ook een bevestiging zijn, een bedankje of een aardig gebaar wanneer je bijvoorbeeld naast een vreemde gaat zitten. Het wiebelen is erg aanstekelijk. Na een paar weken India betrap ik mezelf af en toe op een vrolijke wiebel.

17. Indiase tijd werkt anders

Wij Nederlanders zijn stipt. Ben je 5 minuten te laat voor een vergadering, dan kun je maar beter een heel goede reden hebben. Heb je in India een afspraak om 13.00 uur, dan betekent dat eigenlijk ergens tussen 13.30 uur en 14.00 uur. Als je geluk hebt.

18. Persoonlijke vragen kunnen altijd

Indiërs kennen geen schaamte als het gaat om het stellen van persoonlijke vragen. Kijk niet gek op als de vraag ‘hoe heet je?’ gevolgd wordt door ‘hoeveel kinderen heb je?’ en ‘wat verdien je per maand?’.
 
Interview Assam Television

19. Indiërs geloven niet in rijen

Wil je een treinkaartje kopen? Maak je klaar voor het gevecht van je leven. In India geloven ze niet in rijen, maar in ‘survival of the fittest’. Je moet letterlijk een plekje naar de balie vechten, want als je netjes blijft staan kom je nooit aan de beurt.

20. Alles voor cricket

Als de eindeloos drukke straten van India er plotseling verlaten bij liggen is er maar één verklaring: het nationale team speelt een cricketwedstrijd. Loop een willekeurige winkel in en je vindt er tientallen mannen rond een mini-tv die in spanning hun favoriete sporters aanmoedigen. Wist je dat een cricketwedstrijd zomaar 6 uur kan duren?

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. 7x de meest bizarre toeristische attracties in Azië die je nog niet kent
2. Ik ben in India: de geluiden, kleuren, smaken en het ongemak
3. Help! Ik word reisblogger! (En dat komt door India)
4. Gekke gewoontes in China die je niet kunt negeren
5. 9 vreemde regels en originele oplossingen voor het leven in Iran

By

Happy holi! Ieder jaar hult India zich voor één dag in een zee van kleuren. Tijdens het Holi Festival wordt de lente op de meest vrolijke manier welkom geheten. Bewoners gaan massaal de straat op en besproeien elkaar met poeder in alle kleuren van de regenboog. Een waar feest voor elke fotograaf en tegelijkertijd de grootste nachtmerrie voor je apparatuur. In dit artikel vertel ik je uit ervaring hoe je jouw camera het beste beschermt tegen het poeder; deel ik hoe je opdringerige feestgangers kan vermijden en geef ik tips voor het schieten van de mooiste plaatjes. Zo fotografeer je het Holi Festival in India. Of één van de vele andere poederfeesten.

Holi Festival in India

Het Holi Festival of Colours is één van de grootste festivals in het land. Nu houden de Indiërs wel van een feestje, maar tijdens Holi gaan alle remmen los! Het poeder wordt in de lucht gegooid, over mensen heen geschud en letterlijk in je gezicht gesmeerd. Er wordt gezongen en gedanst en hier en daar veel te veel gedronken. Als toerist ben je een aantrekkelijk doelwit. Denk maar niet dat er aan het einde van de dag nog een stukje van je originele huidskleur te zien is.

Meer lezen: Waarom je tijdens het Holi Festival naar India moet

Gekleurd poeder en water

Water en poeder zijn de twee stoffen die je het liefst zo ver mogelijk van je camera vandaan houdt. Combineer die twee en je hebt een goedje dat vergelijkbaar is met verf. Niet alleen je fototoestel kan daar niet tegen. Ook je kleding en zelfs je haren zien na 10 keer wassen nog groen, geel en blauw. Het beste advies: trek je oudste kloffie aan. Die krijg je echt niet meer schoon. Je kunt je haren en huid enigszins beschermen door ze van te voren in te smeren met (haar)olie.
 

Stappenplan voor het beschermen van je camera

Wanneer je het Holi Festival fotografeert kun je niet rondlopen met drie verschillende lenzen. Het verwisselen is een te groot risico. Kies daarom je favoriete allround lens en zorg dat je jouw camera blind kunt bedienen. Ik gebruikte de 18-135 mm lens voor mijn Canon 70D. (Inmiddels gebruik ik de opvolger: de Canon 80D)

Stap 1: Koop een plastic regenhoes voor spiegelreflexcamera’s, een rol Gaffa tape en een uv-filter voor extra bescherming van je lens.

Fotografeer Holi Festival India
Stap 2: Zorg dat je een lege SD-kaart met voldoende opslag voor de hele dag in je camera hebt. Ook deze kun je tijdens het festival niet verwisselen. Hetzelfde geldt voor je batterij. Een reservebatterij neem je voor de zekerheid mee in een goed afgesloten zak.

Stap 3: Plak met kleine stukjes Gaffa tape alles kieren en openingen van je camera dicht.
 
Fotografeer Holi Festival India

Stap 4: Doe de plastic hoes om je camera. Plak het uiteinde met de tape vast aan de uiterste rand van je lens, zodat ook daar geen poeder of water in kan.
 
Fotografeer Holi Festival India

Stap 5: Maak het beschermrubber rond de zoeker los, zodat je het plastic van de hoes eronder vast kunt klemmen.
 
Fotografeer Holi Festival India

Stap 6: Neem een zakje met schone doekjes mee om zo nu en dan het poeder van je lens te vegen.
 
Fotografeer Holi Festival India

Je kunt je camera bedienen door één hand in de plastic hoes te steken. Houdt er rekening mee dat het warm is in India en er condens kan ontstaan in het plastic.

Tips voor de mooiste plaatjes

Nu je camera helemaal poeder- en waterproof is, is het tijd om je te mengen in het feestgedruis. Tijdens het Holi feest is er weinig tijd om te spelen met de instellingen van je camera. Bovendien is dat extra lastig, aangezien je de knoppen amper kunt zien door het plastic.

  • Kies voor een hoge shutter speed. De mensen zijn de hele dag in beweging en zo voorkom je dat je bewogen foto’s maakt. Met een hoge shutter speed kun je het rondvliegende poeder als het ware ‘bevriezen’, wat voor een mooi effect zorgt.
  • Probeer, als het mogelijk is, de mensenmassa ook eens van boven te fotograferen. Trek je stoute schoenen aan en vraag of je in een woning op het balkon mag staan.
  • Wacht niet te lang met het maken van portretfoto’s. Aan het begin van het festival zijn de kleuren nog helder en kun je de details goed vastleggen. Gedurende de dag worden ze vermengd met water en wordt het één vieze, roodbruine bedoening.

 
Meer lezen: Do’s & don’ts: fotografie etiquette op reis
 
Fotografeer Holi Festival India

Zo vermijd je de menigte

De grootste uitdaging is om de ruimte te krijgen om mooie foto’s te maken. Als buitenlander trek je al snel de aandacht en dat wil je juist niet als fotograaf. Laat je dus vooral helemaal onder gooien met poeder, zodat je iets minder opvalt. Het is aan te raden om samen met iemand op pad te gaan. Die persoon werkt als afleiding, zodat jij je kunt bezighouden met fotograferen.

Rond de middag gaan de meeste gezinnen en vrouwen weer naar huis. De mannen die blijven en drinken veel alcohol. Zeker bij vrouwen kan dat voor vervelende situaties zorgen. Houd de sfeer goed in de gaten en ga terug naar je hotel als je merkt dat vrouwen en kinderen uit het straatbeeld verdwijnen.

Opruimen en schoonmaken

Na het festival wil je maar één ding: douchen! Schud alle poeder van jezelf en je camera af voor je het hotel in gaat. Was jezelf eerst voor je aan je camera begint. Maak de regenhoes helemaal poedervrij voor je ‘m van je camera haalt. Check of je camera poedervrij is gebleven en gebruik een stofblazer om de laatste restjes poeder te verwijderen. Haal nu de stukjes tape los, zodat je bij de SD-kaart kan. Het is eindelijk tijd om het resultaat te bekijken!

Video van het Holi Festival India

Voor het fotograferen van het Holi Festival in India gebruikte ik de Canon 70D met de 18-135mm STM lens. Het mooie van dit toestel is dat het met één klik verandert in een filmcamera. Dus heb ik maar meteen ook een video van het Holi Festival gemaakt.
 

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. Ik ben in India: de geluiden, kleuren, smaken en het ongemak
2. Op en top India: dit is er te doen in de roze stad Jaipur
3. Fotoblog: De mooiste gezichten van India
4. Spiritueel India: tussen leven en dood in Varanasi
5. Waarom ik spijt heb van mijn vrijwilligerswerk in India

By

Reizen zonder te vliegen is een enorm avontuur. Wij pakken de trein, zitten uren in een bus of gaan met de boot naar onze volgende bestemming. Toch horen we af en toe verhalen van mensen die onze ambitieuze reis laten verbleken. Één van die verhalen komt van een jongen die 7 weken geleden is vertrokken vanuit Utrecht. Waar wij 16 maanden geleden liftend genoten van het comfort en de snelheid van Europa’s snelwegen, vertrekt hij letterlijk op eigen kracht en komt hij in beweging voor anderen. Zijn eindbestemming: India. Zijn vervoersmiddel: een fiets. Zijn doel: het inspireren van kinderen die, net als hij als 12-jarige jongen, vechten voor hun leven in het Prinses Máxima Centrum in Utrecht.

7 weken onderweg

“Waar ben je nu?”, is de eerste vraag die ik Jitse stel, als de Balinese internetverbinding eindelijk stabiel is. “In Italië”, zegt hij nog een beetje slaperig. “Lucca om precies te zijn. In een klein kamertje van een Italiaanse jongen bij wie ik een paar nachten mag slapen.” Op de achtergrond is het geluid van een klokkentoren te horen. “Heb je er last van?”, vraagt hij lachend. “Ik ben bang dat ik er niet veel aan kan doen.” “Geeft niks”, zeg ik, “de laatste keer dat ik kerkklokken hoorde is alweer een tijdje geleden. Laat maar lekker klinken.”

Zijn tocht begint in Utrecht. Aan het einde van dag één bereikt hij zijn vriend Makz in Nijmegen, waar hij mag blijven slapen. Daarna komt het aan op kamperen en ‘couchsurfen’. Zijn route brengt hem steeds zuidelijker. Van België naar Luxemburg, Frankrijk, Zwitserland en nu Italië. Na 7 weken heeft hij zo’n 1400 kilometer in de benen. Hij komt griep te boven, laat zich nat regenen, fietst dwars door Frankrijk en vriest samen met zijn broer de tent uit in de Zwitserse Alpen.

Jitse Gotthard pass

Ik wilde gewoon gaan fietsen

“Het is niet altijd makkelijk. Dat hoort erbij. Maar deze reis is er juist op gericht om mijn dromen na te jagen, letterlijk en fysiek grenzen te overschrijden en niet op te geven. Dat ga ik laten zien.” Jitse wilde eigenlijk ‘gewoon’ naar India reizen. Na een paar maanden backpacken door Zuid-Amerika weet hij dat het niet zijn laatste reis zal zijn. “Ik wil naar India. Dat is een land waar je van houdt of dat je haat. Ik wil het met eigen ogen zien. Maar ik ben de laatste jaren ook milieubewuster geworden. Vliegen is voor mij dus niet vanzelfsprekend. Toen kwam het idee om te gaan fietsen. Ik dacht; ik ga er gewoon voor. Later wilde ik ook een betekenis aan mijn reis geven.”

Een overlever in beweging voor anderen

Als 12-jarige jongen krijgt Jitse te horen dat hij leukemie heeft. De meest voorkomende vorm van kinderkanker. Hij krijgt 3 maanden intensieve chemotherapie en brengt veel tijd door in het ziekenhuis. Na de behandeling volgt een 2 jaar lange periode van nabehandelingen, waarbij hij veel medicatie slikt en vaak terug moet voor onderzoek. “Je lichaam wordt zwakker door de ziekte en de behandeling. Er werd weinig aandacht besteed aan het sterk houden van mijn spieren. Als fysiotherapeut weet ik nu hoe belangrijk beweging is. Júist als je ziek bent.”

Jitse in beweging met patientje

Het Prinses Máxima Centrum: Maximaal bewegen

“Het Prinses Máxima Centrum is recent gestart met het ‘Maximaal Bewegen’ programma. Ze zetten zich op verschillende manieren in om te blijven bewegen tijdens je ziekte. Dit doen ze onder andere met interactieve sporten en spellen. Ze hebben bijvoorbeeld een fiets met een groot scherm waarop je een route kan fietsen. Met behulp van Google Streetview kan een fysio zelfs delen van mijn route uploaden en zo kunnen de kinderen ‘echt’ met mij meefietsen.”

Omdat hij weet hoe het is om lange tijd niet te kunnen bewegen, heeft Jitse besloten om zijn avontuur aan het programma te koppelen. “Via mijn Stichting DreamCycle zamel ik geld in voor Maximaal Bewegen.” Dat is echter niet zijn belangrijkste motivatie. “Met mijn persoonlijke verhaal en alles wat ik tijdens mijn reis deel, wil ik kinderen met kanker en ex-patiënten van kinderkanker inspireren om te blijven bewegen en laten zien dat dromen uit kunnen komen. Met mijn blogs en video’s laat ik leuke ontmoetingen, bijzondere momenten en zware uitdagingen zien.”

jitse bij eco boerderij

Bijzondere ontmoetingen

“Ik laat niet alleen iets van mezelf zien. In Luxemburg ben ik op bezoek gegaan bij Anne Goeres, die zich inzet voor onderzoek naar kinderkanker. In Zwitserland heb ik ex-patiënten bezocht.” Jitse wil in zoveel mogelijk landen proberen in contact te komen met organisaties of mensen die hem kunnen laten zien hoe hun strijd eruitziet. “Hoe gaan ze om met kinderkanker in Turkije? Of India? Dat vraag ik me af.”

“Maar niet al mijn ontmoetingen hebben te maken met de stichting. Op reis word ik regelmatig verrast. Ik ben al eens uitgenodigd om een biologische wijngaard te bezoeken, heb een paar dagen bij bikers in Milaan geslapen en ik ontmoet via het platform Couchsurfing veel interessante mensen. Het is een avontuur vol ontmoetingen.”

De echte uitdagingen moeten nog komen

Het fietsen is zwaar, maar de echte uitdaging is het vinden van een slaapplaats. “Plannen is niet mijn sterkste kant, dus dat helpt niet. Ik weet dat het in Europa nog vrij gemakkelijk is. Hoe het in Turkije, Iran, Turkmenistan of China zal zijn, dat weet ik nog niet.” Ik stel hem een beetje gerust. Een slaapplek vinden in Iran zal waarschijnlijk geen probleem zijn. De Turkmeense hostels, de uitgestrektheid van de ‘stans’ of de gastvrijheid van Chinezen is daarentegen geen bekend terrein voor ons. “Welke uitdaging ik ook tegen ga komen, het doel blijft hetzelfde. Ik weet nog niet hoe lang ik weg ben. Maar als het 4 jaar duurt, dan duurt het 4 jaar. Ik vind wel een manier.”

Jitse bij de tent

Dromer, doorzetter, doener

Jitse’s avontuur begon met een droom om het veelzijdige India te zien. Zijn besluit om zijn droom te delen met anderen is bewonderenswaardig. Zijn milieubewuste keuze vinden wij als duurzame reizigers stoer. Maar zijn verhaal van hoop, inspiratie en doorzettingsvermogen geven een krachtige boodschap van iemand die weet hoe het is om onvrijwillig een periode niet in beweging te zijn.

Toch blijft hij bescheiden. “Als de kinderen in het Prinses Máxima Centrum mijn reis kunnen volgen is dat leuk. Als hun ouders iets leren en de kinderen kunnen helpen dan ben ik daar blij mee. Uiteindelijk gaat het erom dat mensen zien dat beweging helpt bij het herstel. Daarna is alles weer mogelijk, dus dan kan je maar beter fit zijn. Je moet het gewoon doen”, sluit Jitse ons gesprek af. Op de achtergrond luidt de kerktoren het volgende uur in. “Wat er ook gebeurt”, antwoord ik grappend. “Dit is een teken. Er is een hogere macht die alle vertrouwen in je heeft. Voordat je het weet ben je in India.”

Jitse de Vlogger

Jitse deelt regelmatig video’s, waarmee hij je een inkijkje geeft in zijn avonturen. Bekijk hieronder zijn laatste vlog over onder andere Centrum Panta Rai.

Wil jij Jitse helpen of sponsoren?

Op een paar gesponsorde sportartikelen na, betaalt Jitse de hele reis zelf. Al het opgehaalde geld gaat naar de stichting. Wil je hem sponsoren en daarmee het ‘Maximaal Bewegen’ programma steunen? Ga dan naar de website van stichting DreamCycle en doneer. Dat kan een eenmalige bijdrage of een klein bedrag per kilometer.

Heb je zelf gefietst door Europa, Turkije, Iran of de ‘stans’ en heb je tips voor de tocht die Jitse nog gaat maken, neem dan hier contact met hem op. Of laat gewoon een positief berichtje achter op Facebook. Dat is altijd leuk. Je kan hem natuurlijk ook volgen op Instagram en Youtube. Deel zijn verhalen en help hem zoveel mogelijk mensen te bereiken.

Vind je dit een mooi verhaal? Dan wil je dit ook lezen:

1. Fietsen in Wallonië: het historische Namur
2. Gangtok in Sikkim: slaap tussen de boeken in Bookmans B&B
3. Het afvalprobleem oplossen met design? Maak kennis met Super-Local
4. 9 vreemde regels en originele oplossingen voor het leven in Iran
5. Hotspot in Utrecht: genieten en goed doen bij restaurant Syr

By

Hoog in het bergachtige Sikkim, de schoonste provincie van India, vind je het stadje Gangtok. De hoofdstad van deze noordoostelijke regio betekent voor veel mensen een moment van rust, natuur en winkelen. Boeddhistische tempels, uitdagende trektochten, watervallen en de winkelpromenade MG Marg trekken toeristen vanuit heel India en daarbuiten. Wij zijn hier niet voor de bekende attracties. Wij hebben een missie: kennismaken met de meeste inspirerende boekhandelaar van India. Een ondernemer die in het hele land bekend staat als The Bookman. Vannacht slapen wij in zijn winkel, tussen de boeken. Wat wil je nog meer als fervent lezer? Welkom bij Bookmans B&B.

De geschiedenis van een boekhandel

Rachna books is dé boekhandel van noord-oost India. Met een geschiedenis die terug gaat tot de jaren ’70 verkóópt deze winkel niet alleen vele verhalen. Het is een plek waar verhalen ontstaan! De huidige eigenaar Raman is ondernemer pur sang, die met veel creativiteit en doorzettingsvermogen de boekhandel draaiende houdt. Hij is de derde generatie boekhandelaar in zijn familie en is zich bewust van de risico’s die het boekenvak met zich meebrengt. “Ik moet met de tijd mee. Ik concurreer met online verkoop, digitale boeken en ontlezing. Ik moet keihard werken en steeds nieuwe dingen verzinnen om boekminnend India naar mijn winkel in Gangtok te lokken.”

Debuterende dichters en Bollywoodsterren

Alleen boeken verkopen is niet meer genoeg. Raman organiseert lezingen, geeft lokale kunstenaars de mogelijkheid om in zijn winkel te exposeren én hij nodigt regelmatig muzikanten uit om bij hem te komen spelen. Van vooraanstaand wetenschappers tot debuterend dichters. Van romanschrijvers tot Bollywoodsterren. Iedereen is welkom. Met deze activiteiten onderscheidt hij zich van anderen en is hij een bescheiden beroemdheid geworden in India. “Overmorgen ben ik uitgenodigd voor een literair festival in Delhi. Het helpt om lezen in India te stimuleren en andere ondernemers te laten zien dat je heel veel met een boekhandel kan bereiken.”

Ik interviewde Raman voor mijn verhalenserie over het boekenvak in het buitenland. Hier lees je het hele verhaal over de man achter de beroemde Bookman’s boekhandel.
 
bookmans b&b sikkim gangtok

Café Fiction

“Die lezingen zijn leuke activiteiten waar ik me met veel plezier voor inzet. Het levert alleen niet veel geld op. Ik moet meer doen”, zegt Raman, terwijl we een kop koffie geserveerd krijgen in zijn eigen café. Café Fiction is een toevoeging aan zijn boekwinkel, waarmee het hem lukt om extra omzet te genereren. Gasten die een kop koffie komen drinken lopen vaak door naar de boekhandel. Klanten die een boek komen kopen, bestellen regelmatig een kop koffie.” Het mooiste moet nog komen: het is ook nog eens ontzettend lekkere koffie! Een zeldzaamheid in India.

Duurzame koffie met een Beatle-fan

Hier drink je koffie van het merk Café Fiction Coffee. “De koffie produceer ik met mijn vriend Vikas in samenwerking met koffiebedrijf Darjeeling Altura. Vikas is de eigenaar van Revolver, een guesthouse in Darjeeling met een Beatles thema*. Daar heeft hij een klein restaurant waar hij dezelfde koffie onder een eigen label verkoopt. Bij goeie muziek hoort een goeie kop koffie. Net als bij een goed boek”, zegt Raman lachend. “De thema’s boeken, muziek en koffie passen goed bij elkaar en langzaam maar zeker groeit de verkoop en daarmee de productie.”
 
fiction cafe gangtok sikkim

Darjeeling Altura helpt en begeleidt lokale boeren om kleinschalige koffieproductie op te zetten op het land dat ze al bezitten. In plaats van het volplanten van nieuwe grond, groeit de koffie zoveel mogelijk op niet gebruikt land bij de boeren die daarmee extra inkomsten genereren. Zo profiteren er meer mensen van, zonder dat er land verloren gaat. “Pesticiden zijn al jaren verboden in Sikkim. Onze koffiebonen zijn daarom 100% pesticiden-vrij en dus biologisch.”

Slapen tussen de boeken

Na het snuffelen tussen de boeken bij Rachna Books, een goeie lunch bij Café Fiction en een heerlijke kop Bookmans Coffee is het tijd om onze kamer op te zoeken in Bookmans B&B. De comfortabele kamers bevinden zich één verdieping boven de winkel. De geur van boeken ruik je door het hele gebouw. Onder de trap staan grote dozen van een Indiase distributeur. De kasten die je passeert staan vol met beroemde Engelse auteurs en minder bekende Indiase namen.

“Dit is de sleutel van de kamer”, zegt Raman met een grote glimlach. “En dit is de sleutel van de boekhandel.” Verbaasd kijken we hem aan. “Als je vannacht wakker wordt met een enorme leesdrang, moet je wel bij de boeken kunnen natuurlijk. Je mag alles lezen wat je wilt. Wat mij betreft mag je de hele nacht opblijven.” Ik krijg meteen vlinders in m’n buik en heb het gevoel dat ik in de hemel ben beland.
 
bookman raman gangtok

Wil jij ook in Gangtok bij Raman slapen?

Overnachten tussen de boeken in het bergachtige Sikkim is een leuke, positieve en comfortabele ervaring. Wil jij dat ook wel eens proberen? Boek dan een kamer bij Bookmans B&B in Gangtok en lees de hele nacht door. Bestel van tevoren een liter Café Fiction koffie, dan blijf je lekker lang wakker!

*Accommodatie tip: Revolver Boutique Hotel Darjeeling

Wij bezochten ook Vikas en zijn hotel en Beatlesmuseum. In het kleinschalige Revolver Boutique Hotel kun je als muziekliefhebber je hart ophalen. De kamers zijn vernoemd naar Paul, Ringo, John en George. In de woonkamer liggen prachtige boeken over de Beatles. De muren zijn versierd met tekeningen, kunstwerken en foto’s van de beroemde popsterren. Ben je een echte Beatlesfan en op weg naar Darjeeling? Boek dan meteen een kamer bij Vikas en zijn familie!
 

De All Day Every Nieuwsbrief

Word je ook helemaal enthousiast van deze boekhandelende B&B in Gangtok? We schrijven vaker dit soort verhalen en delen onze beste tips. Meld je aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief en je mist nooit meer een artikel. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen 😉 Meld je nu aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Genoten van dit artikel over Bookman’s in Gangtok? Dan vind je dit ook leuk!

1. Waarom Sikkim zo anders is dan de rest van India
2. Rajasthan: gastvrijheid, rust en een ijzersterk verhaal in Chandelao
3. Na de Taj Mahal eten bij de helden die een zuuraanval overleefden
4. Dit is er te doen in het culturele en wonderschone Assam
5. Het best bewaarde geheim van Kerala: Marari Secret Beach Homestay

By

Met wijdopen ogen, vol verwachting volg ik de Indiër die met een groot bord mijn kant op komt. Ik begin al te watertanden. Het bord wordt op tafel gezet. Mijn ogen worden nog groter. Met mijn vingers scheur ik de dunne, krokante laag aan stukken. Ik werk me langzaam een weg naar het midden, waar de vulling zich heeft opgehoopt. Mijn nagels kleuren geel door de kruidige aardappelpuree. Elke hap die ik neem glijdt soepel door mijn keel naar binnen. Het kietelt een klein beetje. De smaak is goddelijk. Alles aan het eten van deze Indiase pannenkoek is een avontuur. Daarom schrijf ik een ode aan hét gerecht om je vingers bij af te likken: de Indiase dosa.

Over de Indiase dosa

De dosa is een flinterdun pannenkoek-achtig gerecht en komt oorspronkelijk uit Zuid-India. De pannenkoek wordt knapperig gebakken op een grote, ronde en vooral gloeiendhete bakplaat. Het beslag, gemaakt van rijst en zwarte linzen, moet eerst een nacht gisten. Je kan een dosa zonder vulling eten: de plain dosa. Maar je kunt ‘m ook vullen.

Hoe je een dosa ook geserveerd krijgt, het is altijd genieten. Om je een klein beetje voor te bereiden op waar, wanneer, waarom en hoe je dosa kan eten, som ik hieronder een aantal belangrijke feiten en verhalen over de dosa op. Want ik wil dat jij geniet, zoals ik geniet. Doe je dat niet, dan geniet niemand niet.
 
De dosa

Dosa, tosa of tosai

De dosa staat niet altijd als zodanig op de kaart. Het is een gerecht dat (ook in India) meerdere namen kent. Dat is niet verwonderlijk als je bedenkt dat er 24 officiële talen en 1365 dialecten gesproken worden. We hebben deze lekkernij in India ook als ’tosa’ op het menu zien staan. In Maleisië wordt de dosa door de Indiase bewoners ’tosai’ genoemd. Goed opletten dus, want voor je het weet loop je het lekkerste gerecht ter wereld per ongeluk voorbij.

Ontbijt, lunch en diner

Wat mij betreft geldt voor de dosa het All Day Every Dosa-principe: moet altijd kunnen. Andere dosa-fans lijken daar anders over te denken. Ik wilde recentelijk tijdens de lunch een dosa bestellen. “Alleen tussen 7 uur en 11 uur en tussen 3 uur en 7 uur meneer.” Dosa is dus officieel een ontbijt of avondgerecht. Als het aan mij ligt, eet ik het ook als lunch.

Plain, masala, onion, Mysore en meer

Het aantal smaken overtreft het aantal namen. Dat is leuk, want dan heb je wat te kiezen. Het wordt er alleen niet makkelijker op. Een naturel dosa, de ‘standaard’ masala dosa, een dosa gevuld met ui of een Mysore masala dosa. Het kan allemaal. Er bestaan ook nog allerlei varianten uit andere delen van India: rava, paper, Utthapam, neer. Volgens mij kan ik m’n hele leven nog nieuwe dosa’s ontdekken! Yes!

De vouw en de vorm

Dosa komt in vele vormen en maten. De vorm en de manier waarop hij wordt dichtgevouwen verschilt per restaurant. Maar meestal bakken ze een grote, ronde cirkel die ze 1 keer dubbelvouwen, over de vulling heen. Wij hebben ze ook als vierkant, driehoek, koker en zelfs in plakken voorgeschoteld gekregen. Ach, wat maakt het uit. Het duurt niet lang voor je ‘m in stukken scheurt en oppeuzelt.
 
Dosa Jaffna

Dippen in sambar en chutney

Bij de dosa krijg je gewoonlijk 3 kleine bijgerechten. Meestal 2 chutneys, waarvan ééntje pittig en de ander zacht. Het derde kommetje is gevuld met sambar: een vegetarisch stoofpotje van linzen gekookt in tamarindebouillon. De smaken van de chutneys verschillen van kok tot kok. Maar bij de sambar lijkt het wel alsof ze overal ter wereld hetzelfde recept gebruiken. Altijd even lekker!

Eet de Indiase Dosa met je handen

De eerste keer met je handen eten is een gekke ervaring. Dit zijn geen frietjes of pizzapunten die je gemakkelijk tussen 2 vingers beetpakt. In India is eten met je handen de standaard en raak je er al snel aan gewend. Ook bij het eten van dosa. Scheur lekker een stuk van je dosa af en dip deze in één van de sausjes. Je vingers mogen ook best in de chutney belanden. Dan heb je een paar uur later nog steeds plezier van de dosa. Je handen ruiken dan namelijk de hele dag naar dosa. De echte pro’s eten met 1 hand. In India is je linkerhand onrein en niet geschikt om mee te eten.

De lekkerste dosa’s van onze reis

We weten dat een wereldreis de uitgelezen kans is om gerechten van over de hele wereld te proberen. Maar stiekem belanden wij best vaak bij Indiase restaurants. En dan eten we ook best vaak dosa’s. Het is dus hoog tijd om een paar dosa-toppers met jullie te delen. Als je toevallig in één van de onderstaande steden bent, dan weet je waar je moet zijn!

Jaffna, Sri Lanka: de kunst van de dosa-creatie

Mijn eerste masala dosa at ik niet in India, maar in Jaffna. Dat ligt in het noorden van Sri lanka. Vlakbij de Hindoeïstische Nallur Kandaswamy tempel vonden we restaurant Mangos. Daar stond een klein Sri Lankaans mannetje boven een hete plaat dosa te maken. De kunst van het maken van de masala dosa is bij deze man een lust voor het oog. Dat je hem ook nog eens op mag eten is eigenlijk een bonus.
 
Sri Lanka Jaffna

Kochi, India: oorspronkelijk lekker

De dosa komt oorspronkelijk uit het zuiden van India. Het is dan ook niet zo gek dat we in Kochi ook lekker hebben zitten smullen. Ik kan je geen advies geven over een restaurant waar je zou moeten zijn, want ik heb de namen niet genoteerd. Maar vrees niet! Er zijn heel veel goede dosa’s te koop. Kies een willekeurig restaurant en ik weet zeker dat je lekker gaat eten. Een dosa ín India kan eigenlijk niet fout gaan.

Mumbai, India: dosa aan zee

Mumbai is een grote, drukke stad waar je op veel plekken dosa kan bestellen. Op straat bij kleine kraampjes, in schimmige lokale restaurantjes en zelfs in chique restaurants waar alleen de rijkere bevolking komt. Onze favoriet bevond zich echter aan de beroemde Marine Drive, aan het strand. Daar staan tientallen streetfood stalletjes elke avond allerlei lekkere gerechten te maken. Waaronder de dosa dus. Genieten geblazen!

Bangkok, Thailand: de koning van de dosa

In Bangkok vind je waarschijnlijk net zoveel restaurants als in heel Nederland. Maar net als in de Nederlandse rechtstaat, kan er maar één de koning zijn. Dit restaurant heeft zichzelf deze adelijke titel gegeven en dat is hartstikke terecht. The Dosa King is gevestigd in het hart van Bangkok, in de buurt van het hippe uitgaansgebied rondom Nana BTS station. Hoezee! Hoezee! Hoezee!

Georgetown en Kuala Lumpur, Maleisië: Little India

In Maleisie zijn we op twee verschillende momenten even terug gegaan naar India. Tenminste, naar klein India. In Georgetown én in Kuala Lumpur zijn Indiase buurten die Little India worden genoemd. En dat was natuurlijk weer volop genieten! Bij Woodlands restaurant in Georgetown én bij MTR in Kuala Lumpur. We waren even terug in de geuren, de kleuren, de smaken en de geluiden van India. Maar dan zonder koeien op straat.

Phnom Penh, Cambodja: de dosa designer

Na Mumbai zijn we de dosa een poosje uit het oog verloren. Tot we in Phnom Penh op zoek gingen naar een plek om te dineren. Een korte Google search bracht verlossing, want we vonden de Masala Dosa Street Kitchen. De eigenaar is een Indiase ex-designer die zijn goedbetaalde kantoorbaan heeft opgezegd om een dosa-shop te beginnen. Niet om rijk te worden, maar uit liefde voor ‘zijn’ masala dosa. In plaats van advertenties maakt hij dosa’s van wereldklasse. Hij kiest ook nog bewust voor een volledig veganistisch menu. Wat een held!
 
Dosa Street Kitchen

Vegan of vegetarisch

Je kan als vegetariër je hart ophalen. Een dosa is bijna altijd vegetarisch. Je kan ook een dosa met vlees bestellen, maar meestal bestaat de vulling uit aardappels, groenten en kruiden. Er wordt ook wel eens kip naast de dosa geserveerd, als bijgerecht. Als vegan is het belangrijk dat je aangeeft dat je geen ghee (Indiase boter) eet. Daar wordt dan rekening mee gehouden en dan is de dosa helemaal dierloos!

CU2030: de Dosa Koning van U

Oké, ik heb jullie hulp nodig. Mijn liefde voor de Indiase dosa neemt steeds grotere vormen aan. Gekscherend zei ik laatst tegen Daisy dat als we terug zijn, ik graag een dosashop wil openen in het centrum van Utrecht. Uiteraard moet ik dan wel een aantal obstakels uit de weg ruimen. Ik moet een goeie cursus dosa maken volgen (bij voorkeur in India) zodat ik de pannenkoek perfect kan bakken. Ik moet nóg beter leren koken met mijn hart in plaats van met mijn ogen. In India lijkt het eten namelijk voor 80% uit liefde te bestaan. Ik moet de juiste bakplaat zien te bemachtigen. Ik moet kruiden leren kennen en gebruiken. En dan een geschikt (en betaalbaar) pand vinden. Het liefst op een drukke locatie. En vervolgens de financiën rond krijgen. En het moeilijkste van alles: Daisy zover krijgen dat we naar huis gaan. Ik weet zeker dat het dan kan!

Om zeker te zijn dat het een goed idee is, wil ik graag een kleine poll houden onder de geweldige lezers van All Day Every Daisy. Dus als al deze details zijn uitgewerkt en het zover is dat ik mijn eigen dosazaak open, kom jij dan bij me eten?

Met smakelijke groet,

De toekomstige Dosa Koning van U

De All Day Every Nieuwsbrief

Wil je dit soort verhalen niet meer missen? Meld je dan aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen! Meld je aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk!

1. Smakken en slurpen: dit zijn de gekste eetgewoontes in Azië
2. 7 hoogtepunten om te doen in Kochi, India
3. Restjesrecept: curry kan altijd
4. Na de Taj Mahal eten bij de helden die een zuuraanval overleefden
5. 7 bijzondere geheimen van Utrecht die bijna niemand kent

By

In het Noord-Oosten van India ligt het wonderschone Assam. De deelstaat herbergt een schat aan culturele highlights en waanzinnige natuurgebieden. Hier spot je de eenhoornige neushoorn in haar natuurlijke habitat, slaap je in traditionele bamboehutten en koloniale theebungalows, ontmoet je afstammelingen van eeuwenoude volken en waan je je voor even in Thailand. Dit is er te doen in het weergaloze Assam.

Pittoreske eiland Majuli

Het pittoreske Majuli ligt midden in de heilige rivier Brahmaputra. Het eiland is bekend vanwege haar levendige kunst- en cultuurscène. Er zijn regelmatig festivals op het eiland waarbij jong en oud muziek maken en volksdansen opvoeren. Maak kennis met de eeuwenoude Missing stammen en zie hoe de vrouwen hun prachtige, zijden doeken weven. In de vele kloosters krijg je een inkijkje in het leven van de monniken. In het Natun Samaguri klooster laten vaders en zonen graag zien hoe zij al generaties lang prachtige maskers maken van bamboe en klei. Op Majuli slaap je in een traditionele bamboehut op palen. Zo blijven je voeten droog als de moesson het eiland onder water heeft gezet.

Meer weten? Hier lees je mijn uitgebreide artikel over ons bezoek aan Majuli.
 
Majuli Island Women

Majuli Masks

Eenhoornige neushoorns

Assam is de thuisbasis van de Indiase, eenhoornige neushoorn. Het Kaziranga National Park is bij uitstek de plek om deze indrukwekkende dieren te zien. Er leven maar liefst 2.400 neushoorns in het natuurgebied. Omdat Assam nog maar net ontdekt is door toeristen hoef je niet aan te sluiten in een colonne van jeeps om de dieren in het park te spotten. Op avontuur door Kaziranga kwamen wij amper een ander voertuig tegen. Neushoorns daarentegen zijn er in overvloed. Ik ben al snel de tel kwijtgeraakt. We zagen ook olifanten en hun kroost, buffalo’s, herten, wilde zwijnen en tientallen vogelsoorten. Denk aan ijsvogels, een bruine visuil, een schreeuwarend en 2 flinke neushoorvogels.
 
India Rhino Assam Kaziranga

Elephant Kaziranga NP India

Theetuinen in Dibrugarh

De meeste mensen kennen Assam van de thee. En dat is niet zo gek. De Indiase deelstaat is de grootste theeproducent van het land. In Assam vind je tientallen ouderwetse, Britse theebungalows waar je kunt overnachten. Maar de mooiste staat in Dibrugarh: Mancotta Heritage Chang Bungalow. De theeplantage en de accommodatie zijn eigendom van één van de oudste theefamilies van India. De voormalige ‘manager’s bungalow’ is omgebouwd tot charmant gastenverblijf. Door het klassieke interieur en de oude zwart-wit foto’s aan de muur voelt het alsof we een eeuw terug in de tijd zijn gereisd. Het personeel groet ons met een kleine buiging. Het ontbijt wordt op de veranda geserveerd, waar je uitkijkt over de eindeloze, weelderige theeplantages. En dan is er die typisch Britse gewoonte van ‘bed-tea’, waarbij het personeel je ’s ochtends wekt met een kopje vers gebrouwen thee. Hier ervaar je het ultieme vakantiegevoel.
 
Dibrugarh tea estate bungalow

Thais dorp

Assam is een smeltkroes van culturen en stammen die zich door de eeuwen heen in deze regio hebben gevestigd. Zo ook de bewoners van het unieke Thaise dorpje Namphake. Halverwege de 18de eeuw migreerden de Tai Phakes van Thailand, via Myanmar naar Assam en stichtten daar hun kleine enclave. Er wonen zo’n 600 mensen in het dorp, die hun tradities en gebruiken hoog houden. Namphake is verrassend schoon. Dat zijn we niet gewend van India. Volgens de Tai Phakes heeft de politie nog nooit voet gezet in hun dorp. Criminaliteit is er niet en geschillen worden onderling met de hulp van de monniken opgelost.

Midden in Namphake staan prachtige, gouden tempels en boeddha’s. Een monnik in oranje gewaad nodigt ons uit om in de bibliotheek te komen kijken naar eeuwenoude geschriften over het boeddhisme. We wandelen langs idyllische hutten en nette tuintjes en worden vriendelijk begroet door de bewoners. We wanen ons echt even in een andere wereld.
 
Assam Namphake Thai Village

Monk Namphake Thai Village

Lokale festivals

India spant de kroon als het om vrije dagen en festivals gaat. In Assam kunnen ze er ook wat van. Wij reizen zo’n 2 weken door de deelstaat en belanden wel 4 keer op een lokaal feest. We zijn getuige van de jaarlijkse paardenraces tussen jongens van de Missing stammen. Op Majuli worden we bij toeval getrakteerd op een traditionele volksdans. Tijdens het lentefestival in Jorhat worden we omgedoopt tot eregast en moet ik zelfs het podium op om een ceremoniële sjaal in ontvangst te nemen. Onze aanwezigheid was blijkbaar zo bijzonder dat we ook nog even werden geïnterviewd voor de lokale televisie. “Do you like Assam?” Yes! Op onze laatste dag in Assam vieren de Hindoes het kleurrijke poederfeest Holi.

Hier lees je waarom je echt eens naar India moet tijdens het Holi festival.
 
Horse riding missing Assam

Interview Assam Television

Ook doen wat wij deden?

Onze rondreis door Assam hebben wij samen met Better Places reisexpert Jan georganiseerd. Jan woont tijdens het toeristenseizoen in de Indiase deelstaat en weet als geen ander de mooiste plekken voor je te vinden. Een rondreis door Assam is goed te combineren met een bezoek aan Anurachal Pradesh en Nagaland. Ook daar kan Jan je bij helpen. Wil je meer weten over een rondreis door Noord-Oost India? Neem dan contact op met Jan@betterplaces.nl.

De All Day Every Nieuwsbrief

Wil je na dit verhaal over Assam in Noordoost-India nooit meer een verhaal missen? We schrijven vaker dit soort verhalen en delen onze beste tips. Meld je aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief en je mist nooit meer een artikel. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen 😉 Meld je nu aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk

1. Waarom Sikkim zo anders is dan de rest van India
2. Majuli: het grootste riviereiland ter wereld verdwijnt langzaam
3. Op en top India: dit is er te doen in de roze stad Jaipur.
4. Spiritueel India: tussen leven en dood in Varanasi.
5. Ik ben in India: de geluiden, kleuren, smaken en het ongemak.