Pfff.. Ik zit in een stiltecoupé en naast mij zit een vrouw zich verschrikkelijk te ergeren aan een meisje dat de slappe lach heeft. “Shut up!” Roept ze. Gek om weer terug te zijn in ‘normaal’.
Ik snap er niks van
Het voelt alsof ik maanden ben weggeweest en tegelijkertijd was het veel te kort. Ik was twee weken in Athene om te werken als vrijwilliger voor Stichting Bootvluchteling. Donaties sorteren, kilo’s aardappels schillen, pampers uitdelen, schoenen passen en kinderen schminken. En ja, ik ben ook bij de Akropolis geweest. Geen dag was hetzelfde. En nu ben ik weer thuis. Uitgeteld en in de war. Het voelt niet af. Er is nog zoveel te doen. Ik volg het nieuws op de voet en schrik van de berichten. De situatie voor de vluchtelingen lijkt alleen maar erger te worden. Ik snap er niks van.
Ik vraag me af hoe het gaat met het gezin met zeven kinderen dat ik die nacht naar een hotel heb gebracht. Waar zouden ze nu zijn? En hoe gaat het met Mourad op het plein? Of dat Iraanse jongetje dat ik naar de dokter bracht. Terwijl ik aan het bijkomen ben van twee indrukwekkende weken blader ik door mijn foto’s en videomateriaal. Ik zou nog wel duizend verhalen met jullie kunnen delen. Verdrietige verhalen, maar ook vrolijke. Zoals die middag dat we de jongens op het plein muziekinstrumenten gaven.
Koude handen en kapotte kleding
’s Nachts spoken de beelden vaak door mijn hoofd. Ik kan nog steeds niet geloven wat ik heb gezien en meegemaakt. De eerste keer dat ik een volle boot vluchtelingen zag aanmeren in de haven van Athene. Tweeduizend mannen, vrouwen en kinderen op zoek naar een veilig thuis. Een baby van een paar dagen oud, geboren op Kos. Vermoeide kinderen, hongerige ouders, koude handen en kapotte kleding.
Een klein verschil maken voelt beter dan wegkijken
Een lezer vroeg of het werk daar niet voelt als dweilen met de kraan open. Mijn eerste reactie zou zijn ‘ja’. Maar nu ik er even over na heb gedacht zie ik het toch anders. Ik snap heus wel dat wat wij daar in Athene met elkaar doen maar een heel klein verschil maakt. Dat we de problemen en het verdriet van deze mensen niet kunnen oplossen. Maar elke keer als ik iemand een kop warme thee gaf, een kind blij maakte met een vlinder op haar hand of de zware tassen overnam, dan kon degene voor heel even de werkelijkheid vergeten en gewoon weer even normaal zijn.
Loesje zegt: “Wat er ook speelt in een land, laat het vooral de kinderen zijn.”
Als ik dat heel af en toe een klein beetje waar kan maken, voelt dat beter dan alleen maar toe- of wegkijken.
Onder de indruk van dit verhaal? Dan wil je dit ook lezen:
Elke dag vertrekken hier honderden gezinnen met de bus naar de grens met Macedonië. Het is booming business voor de tourmaatschappijen. Ik dacht eerst dat de colonnes bussen door de overheid worden ingezet. Na twee weken middenin de vluchtelingencrisis weet ik wel beter.
Op z’n Grieks
Een kaartje kost € 25,-. De meeste vluchtelingen kopen hun kaartje al op Lesbos of Kos en stappen na aankomst in Athene meteen op de bus om verder te reizen. Wie nog geen kaartje heeft koopt dat in de haven bij handelaren of aan het Victoriaplein. Soms voor wel vijf keer de prijs. Ik heb ook een kaartje gekocht in een louche kantoor met twee Indiërs achter een bureau. Ze geven me geen informatie. Ik heb gelezen over stakingen en wegblokkades en bussen die na uren rijden teruggestuurd worden naar Athene. Maar de mannen verzekeren me dat er niks aan de hand is en dat ik me om 20.00 uur vanavond moet melden voor vertrek en dat ik uiterlijk om 05.00 uur ’s ochtends bij Macedonië zal aankomen.
Ik reis samen met Astrid. Dat is fijn, dan ben ik niet alleen als er iets fout dreigt te gaan. We melden ons netjes op tijd in het kantoor. De reis begint lekker op z’n Grieks. Dat betekent wachten, wachten en nog eens wachten. Om het kwartier krijgen we te horen dat we over vijf minuten vertrekken. Anderhalf uur later stappen we eindelijk in.
So far, so good
Astrid en ik zijn de enige niet-vluchtelingen. Verbaasde gezichten kijken ons aan. We nemen plaats op de stoelen die de buschauffeur voor ons aanwijst. Het lijkt wel een schoolreisje. De bus is comfortabeler dan het vliegtuig waarmee ik ben gekomen. Het is lekker warm. Je hoort nauwelijks dat er kinderen meereizen. So far, so good.
Na drie uur rijden maken we de eerste stop langs een wegrestaurant. Buiten knoop ik een praatje aan met een Syriër die vertelt dat hij naar Zweden wil. Hij heeft gehoord dat je de grens alleen nog maar overkomt als je zegt dat je naar Duitsland of Oostenrijk wilt. Ik weet dat dat. Of hij dan nog wel verder mag naar Zweden weet ik niet. Minuten lang word ik bestookt met tientallen vragen. Een vrouw heeft haar man in Nederland wonen. Daar wil ze graag naartoe. Maar als ze ‘Nederland’ invult bij de grens wordt ze teruggestuurd naar Athene. Wat moet ze doen? En hoe zit het als je familie hebt in Duitsland die je in huis kan nemen; moet je dan eerst drie jaar in het opvangcentrum wonen? Ik gebruik de laatste minuten van mijn internetbundel om zoveel mogelijk antwoorden online te vinden. Maar we weten allemaal dat de situatie elke dag verandert.
Dan begint de onzekerheid
Na de pauze rijden we een uurtje door voor we weer stilstaan. Dit keer geen pauze. De buschauffeur stapt uit en laat beide deuren openstaan. Buiten vriest het en binnen no-time is de bus ijskoud binnen. Mensen worden wakker en onrustig. Na een uur komt de chauffeur terug, sluit de deuren en zet de verwarming aan. Maar de motor start hij niet. De buschauffeur spreekt geen Engels en kan ons niet vertellen wanneer we weer verdergaan.
Het wordt langzaam licht. We staan nu al zes uur stil halverwege Athene en de grens. Voorlopig gaan we niet rijden. Ik probeer erachter te komen waarom we niet verder mogen. Ik lees dat het kamp Idomeni bij de grens overvol is. De grens is twee dagen dicht geweest en nu mogen vluchtelingen alleen nog per 600 verdergaan. Dan wordt de grens weer een paar uur gesloten. Intussen blijven duizenden nieuwe vluchtelingen komen. Die slapen nu buiten, want er is te weinig ruimte. Het is daar -15 graden. Ik zie foto’s van zwart bevroren vingers en tenen op Facebook. Er is te weinig eten en er zijn niet genoeg artsen. Journalisten zijn niet meer welkom.
7,5 uur wachten
Buiten zie ik dat er inmiddels vijftien bussen zijn gestrand. Er is een klein restaurant, maar dat laat alleen mensen binnen die genoeg geld hebben om echt iets te kopen. De rest zit buiten op de koude tegels. Na 7,5 uur wachten besluiten Astrid en ik dat het geen zin heeft om hier te blijven en dat we de trein terug willen pakken. Net als we een taxi gebeld hebben beginnen de chauffeurs ineens heftig te toeteren. Vijf van de bussen mogen doorrijden en die van ons is daar één van. Zonder na te denken springen we in de bus en vervolgen we hoopvol deze moeizame reis. In de bus voel ik dat iedereen opgetogen is. Gaat het dan eindelijk gebeuren.
Nog geen half uur later worden we weer van de weg gehaald door de politie. We worden naar een parkeerplaats geleid. Daar staan al zo’n vijftien bussen. De politieman spreekt redelijk Engels en legt uit dat de Griekse boeren staken en de weg naar de grens hebben geblokkeerd. Ook dat nog!Het zou best eens kunnen dat de vluchtelingen hier vannacht langs de snelweg moeten overnachten.
Wat kunnen we doen?
De sfeer is grimmig. De mannen zijn boos en roepen dat hun vrouwen en kinderen honger hebben en ziek zijn. Ze schreeuwen tegen de agenten, die op hun beurt weer terug schreeuwen. En Astrid en ik staan ertussen. De vluchtelingen denken ten onrechte dat wij iets voor ze kunnen doen. Iets regelen, iemand bellen. Er staan hier twintig bussen met elk vijftig passagiers. Wat kunnen we doen?
Hier zie je wat een verschrikkelijke keuze de mannen moeten maken:
Met pijn in ons hart laten we de groep van ongeveer duizend vluchtelingen achter. Ik kan alleen maar hopen dat ze snel mogen doorrijden, maar heb er weinig vertrouwen in. Vier uur later rijden we met de trein terug naar Athene en passeren we de parkeerplaatsen. Het verbaast me niks dat alle bussen er nog steeds staan.
Hier word ik blij van: onderweg worden Astrid en ik volop verwend door onze medepassagiers. Van de lieve dame achter ons krijgen we een zoet gebakje. Een jongen achterin geeft ons een blikje sinas en met heel veel moeite weten we brood, koekjes en ander lekkers af te wijzen.
Van 14 januari tot en met 26 januari ben ik in Athene om voor Stichting Bootvluchteling te werken. Ik wil proberen om tussendoor zoveel mogelijk foto’s, video’s en verhalen te delen, maar kan niet garanderen dat ik regelmatig updates plaats of meteen reageer op vragen of berichten. Ik hoop dat je mijn keuze om ter plekke te helpen waardeert en mijn bijzondere avontuur de aankomende weken gaat volgen. Voor updates kun je mij volgen op Facebook en Twitter.
Onder de indruk van dit verhaal? Dan wil je dit ook lezen:
Ik ben net wakker en gedoucht. Het is vannacht heel laat geworden. 4 uur thuis. We hebben nog wel een biertje gedronken voor we gingen slapen. Om alles even te verwerken. Maar ik heb slecht geslapen na vannacht.
Ik had havendienst. Er kwam een boot aan om 23.30 uur. Er is hier een organisatie die gezonde maaltijden en thee maakt voor de vluchtelingen die aankomen in de haven. Wij gingen helpen uitdelen. Het schip was eerder dan verwacht dus toen we aankwamen liepen de eerste honderden al naar buiten.
Ik denk dat er in totaal meer dan duizend mensen van de boot kwamen. Zo hongerig en uitgeput. Een oude man in een rolstoel. Heel veel gezinnen met kleine kinderen, baby’s. Ze hebben iets van twaalf uur op de boot gezeten. Daarvoor natuurlijk de reis van Turkije naar Kos, zoals we dat steeds in het nieuws zien. En echt, ik heb geen kind horen huilen! Ik weet niet of ze afgestompt zijn, te moe om nog te huilen of gewoon ijzersterk.
Wij hebben iedereen eten gegeven. Het ging er goed in. Dat is fijn. We konden niet blijven helpen opruimen, want we moesten snel terug naar het Victoriaplein. Veel gezinnen die nog geen kaartje hebben voor de bus naar Macedonië of nog moeten wachten op geld voor een kaartje gaan naar het Victoriaplein. Ze zijn in een vreemd land en hebben geen idee waar ze naartoe moeten. Behalve het Victoriaplein, dat is bekend, want daar zit het Moneygramkantoor en het kantoor voor buskaartjes. Maar ook de mensensmokkelaars.
Op weg terug naar het plein namen we een gezin mee en een jongen uit Afghanistan. Die hebben we halverwege afgezet bij een kamp waar nog net genoeg plek was. Die jongen reist helemaal alleen. Hij studeerde rechten in Kabul en zijn broer werkte voor het Amerikaanse leger. Nu wordt zijn familie bedreigd. Hij zat net wat te scrollen door zijn Facebook toen zijn vader kwam en zei: “Je moet nu gaan!” Hij heeft zijn spullen gepakt en is aan de reis begonnen die zijn vader in het geheim al voor hem voorbereid heeft. Smokkelaars zijn betaald, kaartjes gekocht. Hij wilde niet, maar hij moest. Onderweg kreeg hij een bericht van zijn oom dat zijn vader is vermoord door de Taliban. In Turkije weigerde hij in de gammele boot te stappen waar volgens hem veel te veel mensen in zaten. De smokkelaar hield een pistool op hem gericht en zei: “Instappen of ik maak je dood.” Op zee is hij zijn rugtas met zijn enige bezittingen verloren omdat hij ruimte wilde maken voor een kind. Nu is hij hier. Hij heeft gehoord dat hij op het Victoriaplein moet zijn. Maar wij hebben hem daar weggehouden. Hij is veel te lief. Hij overleeft het daar geen dag.
Op het plein vonden we ongeveer vijf gezinnen. Er is hier nog een andere organisatie actief die ons heeft geholpen twee gezinnen naar een opvang te brengen. Inmiddels zitten de meeste opvangplekken wel vol. Ik vond een gezin uit Afghanistan met zeven(!) kinderen op een bankje. Ze spreken geen Engels en het was moeilijk te achterhalen wat hun plan was. Met handen en voeten kon ik opmaken dat ze van plan waren buiten te slapen omdat ze geen geld hebben voor een hotel en hier moeten wachten tot familie geld stuurt. Dat kan natuurlijk niet. Die kinderen, zo lief. De oudste was ongeveer twaalf en de jongste nog een baby. Sommigen hebben een muts, maar geen sjaals of handschoenen. Ze zaten te bibberen op het bankje. Ik snap niet hoe ze de reis hiernaartoe hebben overleefd. Hoe hebben die ouders al die kinderen bij elkaar kunnen houden. De jongste vier moeten nog aan hun hand worden meegenomen. In de ogen van de moeder zag ik radeloosheid. Ze weet het niet meer. Toen ik duidelijk had gemaakt dat we ze naar een opvang wilden brengen zei de vader “nee”, want “no money”. Maar dat geeft niet. Uiteindelijk hebben we het hele gezin mee gekregen en zijn we met de metro naar het hotel gegaan. Inmiddels was het bijna 1 uur ’s nachts.
De hele weg heb ik met twee kleintjes hand in hand gelopen. Ik denk dat ze misschien 3 en 4 waren. Ze vertrouwden mij volledig en knepen stevig in mijn hand. Het jongetje rechts van mij keek af en toe lachend omhoog. De roltrap bij de metro was echt hilarisch. Even wachten tot ze hun voeten erop durfden te zetten en hop, daar gingen ze. Het jongetje stond op twee treden tegelijk en toen die uit elkaar gingen viel hij bijna voorover. Ik trok hem terug. Ze moesten verschrikkelijk giechelen daarvan. Die kinderen zijn zo sterk. Ze hebben niet één keer gehuild terwijl we best ver moesten lopen en ze heel erg honger hadden. In het hotel hebben we ze alles gegeven wat we bij ons hadden. Water, mandarijntjes en koekjes. Alles werd lief verdeeld en gulzig opgegeten.
Ze kregen een grote kamer met vijf bedden. Eigenlijk twee kamers, maar ze bleven liever bij elkaar. Dat snap ik ook wel. Ik heb ze daar achter gelaten in de hoop dat ze eindelijk even goed kunnen slapen. Vandaag gaan twee jongens van ons nog even langs om ze warme kleding en sokken te brengen, zodat ze goed zijn voorbereid op de koude tocht die ze nog moeten maken. Als ik aan die lieve, onschuldige gezichtjes denk moet ik bijna huilen. Zelfs nu ik dit weer opschrijf springen de tranen in mijn ogen. Zij hebben hier niet voor gekozen. Ze zijn nog zo klein. Ik wil niet denken aan wat ze nog te wachten staat. Het leven is zo hard voor ze. Nu al! Kon ik maar een heel groot huis kopen waar al die gezinnen veilig kunnen wonen.
Van 14 januari tot en met 26 januari ben ik in Athene om voor Stichting Bootvluchteling te werken. Ik wil proberen om tussendoor zoveel mogelijk foto’s, video’s en verhalen te delen, maar kan niet garanderen dat ik regelmatig updates plaats of meteen reageer op vragen of berichten. Ik hoop dat je mijn keuze om ter plekke te helpen waardeert en mijn bijzondere avontuur de aankomende weken gaat volgen. Voor updates kun je mij volgen op Facebook en Twitter.
Onder de indruk van dit verhaal? Dan wil je dit ook lezen:
Ik ben in Athene in Griekenland. Om uit te zoeken wat ik kan doen om vluchtelingen te helpen, heb ik me aangemeld als vrijwilliger bij Stichting Bootvluchteling. Maandag was het koud op het Victoriaplein, waar veel vluchtelingen de dag doorbrengen. Een snel verslag.
Hier is alles goed. Alleen een beetje moe van de lange dagen. Ik heb een dubbel gevoel. Ik ben vandaag weer de hele dag op het plein geweest. Thee schenken, praatjes maken. Ik ben met een moeder en haar peuter naar de dokter geweest omdat hij zo aan het hoesten is. Zij spreekt geen Engels en ik mocht niet weg. Ze vertrouwt het allemaal niet als ze papieren moet invullen. Begrijpelijk. Mensen worden hier alsmaar opgelicht en iedereen is bang om zonder papieren opgepakt te worden. Gelukkig is haar zoontje goed geholpen en heeft hij medicijnen gekregen.
In de wachtkamer ontmoette ik een man uit Syrië. Ik heb lang met hem gepraat via Google Translate. Hij zit met zijn vrouw en vijf kinderen in een goedkoop hotel. Ze hebben hun laatste geld, papieren en paspoorten aan een mensensmokkelaar gegeven. Die zou wat regelen voor ze, maar is nooit meer teruggekomen. Ik probeer hem te helpen door hem in contact te brengen met een organisatie die vluchtelingen zonder papieren helpt.
Verder weer thee uitgedeeld en veel gepraat met de jongens op het plein. Dat vinden ze heel fijn. Maar het is wel moeilijk hoor, als ze dan vragen of ik weet wat ze moeten doen. Ik weet het niet. Ze kunnen niets.
Veel jongens die uit niet-oorlogsgebieden komen hebben al geprobeerd om bij de grens bij Macedonië over te steken. Daar worden ze opgepakt, geslagen en teruggestuurd. Nu zitten ze weer hier op het plein, met blauwe plekken en schaafwonden. Het is heel koud. We delen dekens uit aan de jongens die buiten moeten slapen. Voor de gezinnen is er opvang.
Vanochtend vroeg zijn er drie veerboten aangekomen met meer dan 1500 vluchtelingen. De meeste gaan meteen met bussen door naar Macedonië. Wij geven ze wat kleins te eten, pampers en toiletartikelen voor onderweg en proberen ze weg te houden van de mensensmokkelaars. Maar dat is moeilijk. Die zijn agressief. Helaas was ik er vanochtend niet bij. Ik had nachtdienst de avond ervoor. Morgen komt er waarschijnlijk weer een boot aan. Dan ben ik er wel bij.
Vandaag op het plein waren ook een paar gezinnen. Ik heb de kinderen geschminkt. Het eerste kindje durfde niet op haar gezicht, dus schilderde ik een vlindertje op haar hand. Toen wilden alle kinderen daarna dat natuurlijk ook. Dus heb ik ze allemaal iets moois op hun hand gegeven.
Het is zo leuk dat het schminken hier hetzelfde effect heeft als in het Slottuintheater. De kinderen die wachten geduldig en kijken aandachtig en met een open mond naar wat ik aan het doen ben. Zo leuk! En ze stralen helemaal als ik klaar ben. De glitters doen het natuurlijk heel goed. Ik ben doorgegaan tot ik helemaal verstijfde van de kou en alle kinderen een figuurtje op hun hand hadden: tijgers, vlinders, konijnen en een kat. De dierengeluiden hebben geen taal nodig, dus ik wist precies wat ze wilden! Jammer dat ik geen foto’s kon maken tijdens het schminken…
Met mij alles goed dus. Het voelt soms alsof het geen enkele zin heeft wat we doen, totdat een kind straalt van trots omdat ze een vlindertje op haar hand heeft gekregen.
Van 14 januari tot en met 26 januari ben ik in Athene om voor Stichting Bootvluchteling te werken. Ik wil proberen om tussendoor zoveel mogelijk foto’s, video’s en verhalen te delen, maar kan niet garanderen dat ik regelmatig updates plaats of meteen reageer op vragen of berichten. Ik hoop dat je mijn keuze om ter plekke te helpen waardeert en mijn bijzondere avontuur de aankomende weken gaat volgen. Voor updates kun je mij volgen op Facebook en Twitter.
Ik deel vandaag zoete thee en broodjes uit aan leeftijdgenoten op het Victoriaplein in Athene. Ik heb mijn ticket voor de terugreis op zak. Zij hebben geen idee wat hun volgende bestemming zal zijn.
Grote groepen vluchtelingen hebben het Victoriaplein in hartje Athene ingenomen. Tussen de tientallen mannen, die in kliekjes rondhangen, vind je hier en daar een gezin in kleermakerszit op de grond. Voor hen is er tijdelijke opvang, een dak en een bed. De mannen zijn kansloos. De belofte van Noord-Europa hangt ongrijpbaar in de lucht. Zij slijten hun dagen op de koude tegels van Athene.
Twee keer per dag brengen de vrijwilligers van Stichting Bootvluchteling thee naar het plein. Een gebaar dat je niet moet onderschatten. “Je kunt dagen zonder eten, maar geen dag zonder drinken.” Verklaart vrijwilliger Jelmer. Ik ga met de theeschenkers mee vandaag.
De bestuurders van de Griekse hoofdstad zien de mannen het liefst zo snel mogelijk vertrekken. Een paar voorzichtige pogingen de vluchtelingen te verplaatsen naar plekken buiten de stad zijn mislukt. Het Victoriaplein is immers de poort naar Europa. Omringd door geldkantoren, mensensmokkelaars en bussen naar de grens is het alleen nog wachten op het juiste moment om te gaan. Op Facebook volgen ze de berichten: Pakistanen, Marokkanen, Tunesiërs, Iraniërs; zonder visum komen ze de grens niet meer over. Teruggaan is voor de meeste van deze mannen geen optie. Dus wachten ze hier op geld van thuis zodat ze een mensensmokkelaar kunnen betalen om de gevaarlijke tocht voor ze te regelen.
Het plein is vies en grauw. Er is amper nog een Griek te bekennen nu het plein dient als verzamelplaats voor jonge, gevluchte mannen. Er is hier niks. De perkjes dienen als wc en slapen doe je op de grond. Als het kan op een plekje uit de wind. De restaurants in de omgeving vragen € 5,- euro als een vluchteling er naar de wc wil. Ik begrijp het wel. Zij hebben ook gewoon een winkel te runnen.
Het thee schenken is een mooi moment om een praatje te maken met de jongens. Sommigen zitten hier al weken. Ze begroeten de vrijwilligers met vriendschappelijke schouderklopjes en stoere knuffels. “The big boss.” noemen ze Jelmer, die begint met uitdelen. Ik ben nieuw en dus stellen ze zich netjes voor.
Na de middagthee volgen de broodjes falafel. Die kopen we voor een prikkie bij de Syrische George. Ooit was hij zelf een vluchteling. Nu runt hij een falafelshop om de hoek bij het Victorieplein. Bepakt met meer dan honderd broodjes lopen we rustig het plein op. Ik ben al gewaarschuwd; als de jongens ontdekken wat ik heb weten ze mij snel te vinden.
Als de broodjes op zijn blijven we nog even hangen. Het is een goed moment om te inventariseren wat er nodig is. Zijn er mannen die kleding of schoenen nodig hebben? Nieuwelingen die we toiletartikelen kunnen geven. Wie vragen heeft of gewoon zijn hart wil luchten weet dat het nu kan. Al snel zijn alle vrijwilligers in uitgebreide gesprekken verwikkeld. Ik ben niet getraind om over trauma’s te praten en ik ben bang dat ik niet weet wat ik moet zeggen. Maar luisteren is misschien al genoeg.
In de waan dat alles beter wordt
Mourad spreekt goed Engels. Hij steekt twee koppen boven mij uit en heeft brede schouders. Zijn grote, bruine ogen verraden een zachtaardig karakter. Mourad is 23 en komt uit Tunesië. Zijn leven daar was gemoedelijk. Hij had een baan als entertainer in een vakantieresort langs de kust. Zijn vader overleed toen hij drie was. Als oudste zoon is hij verantwoordelijk zijn moeder, zusje en gehandicapte broer. Hij hoeft niet rijk te zijn. als hij maar voor zichzelf en zijn familie kan zorgen.
Na de aanslag door IS van afgelopen zomer blijven de toeristen weg. De hotels staan leeg en Mourad verliest zijn baan. Dat is wanneer de ellende begint. Hij probeert elke dag aan nieuw werk te komen. Sociale zekerheid is er niet. Geen werk is geen geld. Zijn moeder noemt hem een nietsnut. Na maanden proberen besluit Mourad dat het genoeg is. Er moet toch iets beters voor hem zijn? Hij maakt de gevaarlijke overtocht naar Griekenland, om daar verder te reizen naar Europa. Wat hij dan nog niet weet is dat hij als Tunesiër de grens niet overkomt. Zijn land is tenslotte niet in oorlog en hij wordt niet erkend als vluchteling.
Mourad woont nu al twee maanden op het Victoriaplein in Athene. Hij heeft zijn laatste spaargeld gebruikt om verder te reizen. De kilometers lange vluchtroute naar de grens met Macedonië was tevergeefs. De douane zet hem op de eerste bus terug naar Athene. Zijn enige uitweg is om in zee te gaan met mensensmokkelaars. Voor € 2.500,- brengen ze hem naar Oostenrijk, zonder garantie dat hij veilig aankomt. Niet goed, geld terug; daar doen deze reisagenten niet aan. Hij heeft niet genoeg geld. Dus wacht hij.
Maar waarom gaat hij niet terug naar Tunesië? Het leven daar is op dit moment niet beter dan zijn leven hier. In Tunesië leeft hij ook van de straat. Hier, op het plein van hoop, leeft hij tenminste nog in de waan dat alles op een dag beter zal zijn.
Van 14 januari tot en met 26 januari ben ik in Athene om voor Stichting Bootvluchteling te werken. Ik wil proberen om tussendoor zoveel mogelijk foto’s, video’s en verhalen te delen, maar kan niet garanderen dat ik regelmatig updates plaats of meteen reageer op vragen of berichten. Ik hoop dat je mijn keuze om ter plekke te helpen waardeert en mijn bijzondere avontuur de aankomende weken gaat volgen. Voor updates kun je mij volgen op Facebook en Twitter.
Onder de indruk van dit verhaal? Dan wil je dit ook lezen:
Om half zes staat de taxi klaar om me naar het station te brengen. Ik zou wel met de bus willen, maar die rijden nog niet zo vroeg. Op Rotterdam Centraal stap ik over op de trein naar Brussel. Ik vlieg vanaf daar naar Athene, want dat scheelt me zomaar € 120,-. Ik ga als vrijwilliger voor Stichting Bootvluchteling werken en moet mijn reis zelf betalen. Het geld van de stichting is voor de vluchtelingen.
“De trein richting Antwerpen, Brussel en Parijs staat klaar op spoor vier!” Ah, chill! Ik kan vast gaan zitten. Pas als de deuren sluiten realiseer ik me dat ik in de Thalys zit. Die vertrekt zeven minuten eerder dan de trein die eigenlijk voor mij bedoeld is.
De conducteur is ongenadig en schrijft een boete van € 85,-. Ik slik diep en trek geschrokken mijn pinpas. Veel eerder dan gepland kom ik aan op het vliegveld in Brussel. Tsja, de Thalys rijdt heel snel! Aan de incheckbalie staat mij de volgende tegenvaller te wachten. Blijkbaar heb ik niet goed opgelet tijdens het boeken en ben ik vergeten het vakje ‘bagage toevoegen’ aan te vinken. Met een brok ik mijn keel betaal ik € 45,- om mijn koffer mee te kunnen nemen. Na veel te weinig slaap, ruim acht uur reizen en twee tegenslagen slaat de vermoeidheid toe en barst ik in tranen uit. Wat een slecht begin.
Het moest zo zijn, denk ik. Een kleine vingeroefening zodat ik gemakkelijker mee kan voelen met de mensen voor wie dit al heel lang dagelijkse kost is. Nooit kunnen reizen op jouw manier; lekker ontspannen. En altijd die mensensmokkelaars die je uitpersen, meer willen en je meteen belazeren.
Het is eigenlijk de perfecte start. Enne… ik kan het hebben!
Athene
In de metro is niks te merken van wat zich afspeelt in de haven en op de kleine eilanden in de Egeïsche Zee. Mensen in werkkleding zijn op weg naar huis, tieners zitten gebogen over hun telefoon. Het is net als thuis. Op het station word ik opgehaald en meegenomen naar het gebouw van het Leger des Heils. Daar houden de vrijwilligers van Stichting Bootvluchteling elke avond een vergadering over hoe de dag is gegaan. Ik kom binnen als ze er middenin zitten. Onhandig schud ik een paar mensen de hand en zwaai ik naar de rest aan de andere kant van de tafel. Ik zeg twaalf keer “hoi, Daisy” en probeer zo goed mogelijk alle namen te onthouden.
De vrijwilligers zijn vooral twintigers: studenten vermoed ik. De sfeer is goed. Er wordt gekletst over hoe het uitdelen van de thee op het plein ging. Een jongen vertelt dat hij bijna belaagd werd toen hij dekens bracht naar de mannen die ’s nachts buiten slapen. Het verdelen van eten zou efficiënter kunnen, vinden een paar vrijwilligers. Ik hoor alles aan en vertrouw er maar op dat ik de aankomende dagen leer waar iedereen het vanavond over heeft.
Coördinator Stefan verdeelt de taken: “Daisy, jij naar de haven morgenochtend? Dat is wel heel vroeg!” Ik zeg “ja”. Ik zit nu toch al in het ritme van veel te vroeg opstaan. Op een luchtbedje in de woonkamer van het vrijwilligershuis overdenk ik wat ik allemaal gehoord heb. Ik ben benieuwd wat mij morgen te wachten staat.
Van 14 januari tot en met 26 januari ben ik in Athene om voor Stichting Bootvluchteling te werken. Ik wil proberen om tussendoor zoveel mogelijk foto’s, video’s en verhalen te delen, maar kan niet garanderen dat ik regelmatig updates plaats of meteen reageer op vragen of berichten. Ik hoop dat je mijn keuze om ter plekke te helpen waardeert en mijn bijzondere avontuur de aankomende weken gaat volgen. Voor updates kun je mij volgen op Facebook en Twitter.
Onder de indruk van dit verhaal? Dan wil je dit ook lezen:
Na de zoveelste onwerkelijke nieuwsreportage over aangespoelde lijken en onderkoelde kinderen in kapotte reddingsvesten lig ik slapeloos in bed te malen over de vluchtelingencrisis. De crisis houdt aan en ik verwijt mezelf steeds meer dat ik niks anders doe dan het nieuws volgen en mijn mening verspreiden. Wat is mijn antwoord als over twintig jaar mijn kinderen vragen wat ik gedaan heb toen die duizenden mensen de oorlog ontvluchtten en onder verschrikkelijke omstandigheden naar Europa kwamen. Zeg ik dan: “Ik las het nieuws en ik vond het heel erg.”
Ik gooi ‘m er maar meteen in: het supercliché tijdens humanitaire rampen. “Ik heb het gevoel dat ik iets moet doen!” Hoe banaal dat gevoel ook is, het domineert al maanden mijn gedachten. En dat ben ik zat. Het is tijd voor actie. Als ik de oproep van Stichting Bootvluchteling voorbij zie komen twijfel ik geen moment. Dit moet ik doen. Ik ga naar Athene om als vrijwilliger bij Stichting Bootvluchteling hulp te bieden aan vluchtelingen die na een barre reis uitgeput voet aan land zetten in Europa.
Stichting Bootvluchteling
Tientallen vrijwilligers zijn al maanden namens de stichting actief in Griekenland op de plekken waar vluchtelingen vanuit Turkije in gammele bootjes aankomen. Zij helpen doorweekte kinderen aan droge kleding; geven de hongerige mensen na dagen zonder voedsel wat te eten; en ze delen spullen uit, zoals maandverband, zeep en tandpasta. Daarmee kunnen de vluchtelingen verder trekken.
Waarom ik?
De stichting heeft geen geld. Elke euro die binnenkomt wordt geïnvesteerd in goederen die nodig zijn voor de vluchtelingen. Ze kunnen hun werk alleen blijven doen als er genoeg vrijwilligers zijn. En ik ben op dit moment van mijn leven in de perfecte positie om een kleine bijdrage te leveren: ik ben mijn eigen baas en kan zonder al te veel problemen vrij nemen van werk. Ik heb gespaard en kan een ticket naar Griekenland en mijn eten en drinken ter plekke betalen. Ik ben gezond en sterk genoeg om daar te bikkelen. En het allerbelangrijkste nog, ik ben in de positie om de verhalen van de vrijwilligers en de vluchtelingen die ik ga ontmoeten te delen met jou op mijn blog.
Voor wie doe ik het?
Ik doe het voor de kinderen, vrouwen en mannen die alles achter zich laten in de hoop op ons prachtige continent een veilig bestaan op te kunnen bouwen. Dat zijn mensen zoals de Syrische Ahmed, Sharif, Akil en Hisham die bij ons kwamen eten en hun verhaal met ons deelden.
Een lieve vriendin wees mij op de ontroerende documentaire (22 min) van filmmakers Philip Brink en Marieke van der Velden, waarin vluchtelingen en vakantiegangers elkaar spreken over oorlog, geluk, werk en lievelingsfilms. Als je dit ziet hoef ik je niet meer uit te leggen waarom en voor wie ik het doe.
Ik ben van 14 januari tot en met 26 januari in Athene om voor Stichting Bootvluchteling te werken. Ik wil proberen om tussendoor zoveel mogelijk foto’s, video’s en verhalen te delen, maar kan niet garanderen dat ik regelmatig updates plaats of meteen reageer op vragen of berichten. Ik hoop dat je mijn keuze om ter plekke te helpen waardeert en mijn bijzondere avontuur de aankomende weken gaat volgen. Voor updates kun je mij volgen op Facebook en Twitter.
