We hebben ons een pittig doel gesteld: een wereldreis maken zonder te vliegen. Zo vertrokken we liftend van huis richting Italië. Daarna gingen we met bussen, treinen en een heel spannende lift naar Istanbul. Na vier dagen in de bruisende stad vervolgen we onze weg naar Iran zonder te vliegen.

Naar Iran zonder te vliegen

Mijn broer Michel legde een paar jaar geleden dezelfde weg af, maar dan met de Trans-Azië Express. Het was de mooiste treinreis ooit, beloofde hij ons. Met die woorden in mijn achterhoofd begin ik enthousiast met het plannen van de route naar Iran zonder te vliegen. Maar dat enthousiasme is snel voorbij als ik ontdek dat de Trans-Azië Express vanwege de onrust in Oost-Turkije niet meer rijdt. Over naar plan B: het lokale openbaar vervoer.

Voor wie net zo gek is als wij heb ik de reis naar Iran zonder te vliegen helemaal voor je uitgeschreven. Zo kan er (bijna) niks meer fout gaan.

Grensovergang kiezen

Voor zover ik kan ontdekken zijn er twee grensovergangen tussen Turkije en Iran die we kunnen nemen: Gürbulak in het noorden en Kapikoy in het zuiden. De route van Istanbul naar de zuidelijke grens is zo omslachtig dat we ervoor kiezen om via de grenspoort Gürbulak te reizen.

Van Istanbul naar Ankara

Van Istanbul naar de grensplaats Gürbulak is ruim 1500 kilometer. Dat reizen we niet in één dag. We pakken daarom eerst de hogesnelheidstrein (TCDD) van Istanbul naar Ankara. In eerste instantie zouden we om 11.15 uur vertrekken, maar bij aankomst op het station blijkt dat onze trein niet gaat. “Technical problems.” Dus we nemen de trein van 13.30 uur. Die komt om 17.30 uur aan. Dat is net genoeg tijd om in Ankara over te stappen naar de trein van 18:00 uur.
 

Tip!
Als je de reis begint vanuit het Europese gedeelte van Istanbul, moet je eerst nog zeker 1,5 uur reizen naar het treinstation in het Aziatische deel van de stad. Je pakt de metro van Sirkeci in Europa naar Ayrilik Çeşmesi in Azië. Daar stap je over op de roze metrolijn naar eindstation Tavşantepe. Eenmaal boven de grond neem je de pendelbus naar het treinstation Pendik YHT.

De trein van Istanbul naar Ankara doet er iets meer dan 4 uur over en is super comfortabel. Het kaartje kost € 21,- per persoon. Daarvoor krijg je een toegewezen, ruime zitplaats, wifi (dat het ook nog eens goed doet!), stopcontacten én een maaltijd met drankjes aan boord. Het lijkt wel alsof we vliegen zonder op te stijgen.
 

Van Ankara naar Erzurum

Er zijn drie mogelijkheden om van Ankara naar Erzurum te reizen: het vliegtuig, de bus of de trein. Vliegen is duur en valt voor ons sowieso af. Wij gaan er vanuit dat de trein sneller is dan de bus. Dus kopen wij in Istanbul al een treinkaartje voor € 9,80 van Ankara naar Erzurum. Pas later ontdekken we dat de bus een veel snellere verbinding is tussen de twee steden. De trein doet er ruim 20 uur over, terwijl de bus al na 8 uur aankomt op bestemming. In beide gevallen kun je ervoor kiezen om ’s nachts te reizen. Dat scheelt weer hotelkosten.

Het grote voordeel van de bus is dat je minder lang hoeft te reizen. Maar we hebben er geen spijt van dat we met de trein reizen. De oude locomotieven tuffen door het prachtige binnenland, omringd door goudgele bergen en indrukwekkende stuwmeren. Geen auto te bekennen hier. Bovendien kun je in de trein rondlopen en naar de (vieze) wc. Er zijn ook slaaphutten aanwezig, maar die zijn populair en moet je ruim van te voren boeken.
 

Tip!
Neem voldoende eten mee voor de hele reis. In deze trein is het eten niet inbegrepen en het aanbod in het ‘restaurant’ is niet bepaald lekker.

Van Erzurum naar Doğubayazıt

Volgens de Tourist Information in Istanbul komen we laat aan in Erzurum. Daarom besluiten we de volgende ochtend pas door te reizen naar Doğubayazıt. Uiteindelijk valt het reuze mee en arriveren we al om 3 uur ’s middags.

Tip!
Erzurum is een klein wintersportdorpje waar in de zomer weinig te beleven valt. Na een korte wandeling hebben we het gevoel dat we alles wel gezien hebben en strijken we neer in een klein familierestaurant met de naam ‘Su‘. Een goede keuze, zo blijkt. De eigenaar en zijn gezin zijn super trots dat de enige toeristen in de stad voor zijn restaurant hebben gekozen. Ze doen hun uiterste best om ook iets vegetarisch op tafel te zetten en we worden ontzettend verwend met allemaal extra hapjes. Helemaal voor “free!” Een aanrader! Je vindt Su via Google Maps op de Sami Kopan Cd.
 

De busreis naar Doğubayazıt duurt 3,5 uur. Een kaartje kost € 7,30 en koop je vlak voor vertrek op het busstation buiten de stad. Met de taxi ben je daar voor een tientje in ongeveer 20 minuten. Vraag naar de ‘Otogar’. Er vertrekken meerdere bussen per dag: 04:00 uur, 11:00 uur en 14:00 uur. Ik raad aan om vroeg te vertrekken, zodat je in Doğubayazıt ook nog wat tijd hebt voor sightseeing en ontspanning. We besluiten in Doğubayazıt te blijven slapen, omdat de doorreis naar Tabriz te lang is. Als we drie uur later dan afgesproken aankomen op bestemming (de buschauffeur stopt elk half uur voor een sigaretje), zijn we blij dat we daar een nachtje blijven.

Van Doğubayazıt naar Gürbulak

Doğubayazıt is de laatste stop in Turkije voor de grens. Bij aankomst hebben we nog precies een uur om het bijzondere Ishak Pasha Sarayi te bezoeken, dat om 18:00 uur sluit. Het paleis ligt bovenop een berg aan de rand van de stad en doet denken aan een sprookje uit duizend-en-een-nacht. Prachtig!
 

De volgende ochtend vertrekken we vroeg. De minibusjes richting de grensovergang vertrekken aan de lopende band vanaf een uurtje of 7 ’s ochtends. Een kaartje kost € 1,70. De bus vertrekt zodra die vol zit. Het duurt ongeveer een uur voor de bus propvol is. Vier passagiers zitten zelfs op plastic krukjes in het gangpad. Het is een opgewonden bedoening in de volgeladen auto. Schreeuwende mannen, Arabische muziek en een chauffeur die van alles en nog wat roept naar zijn medeweggebruikers. Gelukkig is het maar een half uur rijden naar de grens.
 

Meer weten? Hier lees je waarom we kiezen voor een reis naar Iran zonder te vliegen.

De grensovergang

In Gürbulak stappen we uit en wandelen we ongeveer een kilometer naar het grenskantoor van Turkije. We staan tussen tralies in een lange rij met alleen maar mannen met heel veel grote tassen. Een telefoontje en wat uitwisselingen tussen het douanepersoneel later krijgen we een stempel: we mogen Turks grondgebied verlaten.
 

In niemandsland wandelen we naar de Iraanse grens. Tijd voor mij om mijn hoofddoek op te doen. Daar worden we al snel uit de rij gehaald en naar een kantoortje gebracht. Een vriendelijk ambtenaar stelt ons wat standaard vragen over ons aanstaande verblijf. “Wat gaan jullie doen? Wat is jullie beroep? Hoe lang blijven jullie? Etc.” Daarna legt ze uit dat het computersysteem vast is gelopen en dat er daarom vertraging is bij de grenscontrole. Dat verklaart de horde duwende en schreeuwende mannen bij de grenspost. De Turkse verkopers willen hun handel verkopen in Iran nu de wisselkoers nog gunstig is. Met de instabiele economie van Iran kan dat elke minuut veranderen. De horde wil zo snel mogelijk de grens over. Desnoods vechtend.

Tip!
Vraag de ambtenaar ook even naar de meest recente wisselkoers. Het is handig om die paraat te hebben als je straks de grens over bent.

Meer lezen? Op zoek naar tips voor het aanvragen van een visum? Jenny van Ik Reis deelt praktische tips voor reizen naar Iran.

De vriendelijke ambtenaar adviseert ons in haar kantoor met airconditioning te wachten tot het probleem is verholpen. Ik ben allang blij dat ik als enige vrouw niet tussen die dringende mannen hoef te staan. Een uur later werken de computers weer. Een loopjongen neemt onze paspoorten mee om ze te laten stempelen en we mogen zonder in de rij te staan de grens over. Bij de douane worden de tassen en koffer van de handelaren binnenstebuiten gekeerd. Wij worden uit de rij gepikt en mogen zonder controle doorlopen. Welkom in Iran!

Bazargan naar Tabriz

Bazargan is het eerste dorp in Iran. We worden meteen belaagd door taxichauffeurs die ons overal naartoe willen brengen en mannen met stapels geld die ons de beste wisselkoers beloven. Op aanraden van de douanebeambte pakken we de ‘customs taxi’ naar het centrum en wisselen we ons geld bij het officiële wisselkantoor aan de grote rotonde.

Bij diezelfde rotonde nemen we een gele taxi (‘official taxi’) voor € 5,- naar de busterminal in Maku. We stappen meteen over op de bus naar Tabriz die op het punt staat te vertrekken. Wat een mazzel! Voor € 6,20 rijden we in ongeveer vier uur naar Tabriz.

Tabriz naar Teheran

We hadden eigenlijk bedacht om een nachtje in Tabriz te blijven slapen en de volgende dag door te reizen naar Teheran. Maar bij aankomst in de mega grote busterminal van Tabriz ontdekken we al snel dat we diezelfde avond nog een nachtbus naar Teheran kunnen nemen. Dat scheelt weer een overnachting in een plaats waar we toch amper de tijd hebben om iets te zien.
 

De bus naar Teheran is super luxe. Grote stoelen, die ver naar achteren kunnen en een benensteun die omhoog komt. Voor de ‘Friends’ kenners: een echte Joey-stoel. Het is welliswaar een onrustige nacht, maar we hebben toch aardig kunnen slapen op weg naar onze eerste echte bestemming in Iran: Teheran. En zo reizen wij naar Iran zonder te vliegen. Nu jij!

Accomodatie tip: Istanboel

In Istanboel kwamen wij na een helse reis uit bij Cheers Hostel. Een fijn hostel (met een hele lieve hond) waar je vriendelijk wordt ontvangen. Onze privékamer was ruim, er is een klein terrasje én een bar op de bovenste verdieping. Klik hier om Cheers Hostel gelijk te boeken!

De All Day Every Nieuwsbrief

Ben je nieuwsgierig naar meer verhalen zoals reizen naar Iran zonder te vliegen? Meld je dan aan voor onze All Day Every Nieuwsbrief. Je krijgt 1 keer in de maand een selectie handige, altijd leuke, soms grappige verhalen en tips in je inbox. We spammen je niet, we vermaken je alleen! Meld je aan en krijg een selectie van handige digitale recepten uit Lekker koken met restjes cadeau! Klik hier om je aan te melden. Wil je elke week een mailtje krijgen met de nieuwste verhalen? Klik dan hier voor de All Day Every Update.

Genoten van dit artikel? Dan vind je dit ook leuk

1. 10 supertips voor een onvergetelijke stedentrip naar Istanbul
2. Hoe ik ‘ja’ zei tegen Daisy’s droom en nu op wereldreis ben
3. Iran: ze slachten een kip voor mij (en ik ben vegetariër)
4. Is het wel veilig? Waarom je juist nu naar Jordanië moet!
5. Stappenplan: zo bezoek je de Taj Mahal zonder toeristen